Programma 5: Mienskip

Vastgestelde (beleids)notities

Terug naar navigatie - Vastgestelde (beleids)notities

Verbonden partijen

Terug naar navigatie - Verbonden partijen

Onderstaande verbonden partij(en) levert een bijdrage aan de doelen en resultaten van dit programma. Een overzicht van de verbonden partijen en meer informatie hierover staat in paragraaf 5 van deze begroting.

  • Gemeenschappelijke Regeling Tresoar, Leeuwarden
  • Thialf Onroerend Goed BV, Heerenveen

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstellingen programma 5

Terug naar navigatie - Doelstellingen programma 5

Het bestuursakkoord ‘Lok op ien’ stond in het teken van brede welvaart; alles wat de kwaliteit van leven in het hier en nu beïnvloedt en de mate waarin dat ten koste gaat van latere generaties of van mensen elders in de wereld. In het onderstaande begrotingsprogramma Mienskip is onze inzet op brede welvaart vastgelegd.  Vanaf juli 2023 is het nieuwe bestuursakkoord  'Oparbeidzje foar Fryslân' van kracht geworden.  In de nieuwe bestuursperiode wil de provincie blijven bijdragen aan de leefbaarheid in wijken, buurten en dorpen.  We willen investeren in lokale ideeën die de leefomgeving laten bruisen. Dit doen we samen met gemeenten.

We willen de dorpen en steden van Fryslân leefbaar en vitaal houden en streven naar een blijvend en goed toekomstperspectief voor de bewoners van die Friese steden en dorpen. Friezen waarderen de leefbaarheid met minstens een 8. Wij willen een bijdrage leveren om deze 8 minimaal te handhaven.

Onze ambitie is een bloeiend, cultureel leven met de energie en het vermogen om Fryslân in beweging te blijven brengen. 

In Fryslân spreekt nog zo’n kleine 70% van de inwoners Fries. Daarnaast worden er ook Friese streektalen gesproken zoals Stadsfries, Stellingwerfs en Bildts. Dat Friezen zich in hun eigen taal in de toekomst ook vanzelfsprekend kunnen uiten, willen we graag zo houden. Juist omdat een taal niet alleen een middel is om mee te kunnen communiceren, maar omdat het ook iets is waarmee je je diepste gevoelens, je gedachten, je creatieve hersensspinsels, je zijn vorm kunt geven. We voeren daartoe een actief taalbeleid, o.a. door het uitvoeren van onze wettelijke taken. 

5.1 Leefomjouwing

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

5.2 Cultuur en Erfgoed

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

5.3 Taal, media, onderwijs en letteren

Beleid

G

Tijd

G

Geld

O

Geld (toelichting)

Zie de financiële toelichting bij paragraaf 5.3.

Beleidsveld 5.1. Leefomjouwing

Terug naar navigatie - Inleiding

Het beleidsveld Leefomjouwing bestaat uit verschillende beleidsterreinen die achtereenvolgens in aparte subparagrafen aan de orde komen: Leefbaarheidsbeleid in algemene zin, Wonen, Sociaal beleid en Sport. 

Leefbaarheidsbeleid

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstelling Leefbaarheidsbeleid

Terug naar navigatie - Doelstelling Leefbaarheidsbeleid

We willen de kracht van de mienskip mobiliseren om zo, van onderop en aansluitend op de behoefte van de Friese samenleving, de leefbaarheid hoog te houden en brede welvaart te versterken. Daarbij streven we een toekomstbestendig en bereikbaar voorzieningenniveau na. 

Doel indicatoren

Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie
Waardering leefbaarheid door Friese burger Rapportcijfer leefbaarheid  8  
Spreidingsniveau voorzieningen  Bereikbaarheid voorzieningen 8  

We delen en ‘halen’ kennis

Terug naar navigatie - We delen en ‘halen’ kennis

Het subsidiëren van het Fries Sociaal Planbureau (FSP)

Beleid

G

Tijd

G

Geld

O

Geld (toelichting)

Het Planbureau is geconfronteerd met een CAO-stijging van 15%. Dat houdt geen gelijke tred met de indexatie van de boekjaarsubsidie en daarom is het Planbureau mede afhankelijk geworden van externe opdrachten ter grootte van € 345.000,-. Op jaarbasis moeten zij deze bijdrage nog wel uit de markt of overheden weten te bewerkstelligen.

Het organiseren van regionale masterclasses

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Het organiseren van een provinciale inspiratiesessie

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Actief contact met het ministerie van BZK, SNN, de voormalige krimpprovincies (K6), P10 - samenwerkingsverband van grote plattelandsgemeenten en K80 - netwerk van deze kleine en krachtige gemeenten

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We ondersteunen initiatieven vanuit de Mienskip

Terug naar navigatie - We ondersteunen initiatieven vanuit de Mienskip

Het implementeren en faciliteren van het Netwerk ter ondersteuning van Mienskipsinitiatieven.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We faciliteren grote maatschappelijke initiatieven, zoals de gebiedspilot Tsjûkemar.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Met het Iepen Mienskipsfûns (IMF) subsidiëren wij leefbaarheidsinitiatieven uit de mienskip. Daarbij gaat het o.a. om ontmoetingsplekken, landschap, cultuurhistorie en duurzaamheid.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Aanvullend op het IMF worden in de regio’s Noordoost en Noordwest initiatieven ondersteund in het kader van het Budget Lokale Innovaties (BLI) en de LEADER, als onderdeel van het Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP3).

Beleid

O

Beleid (toelichting)

Zie tekst bij tijd.

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Het was vanwege landelijke ontwikkelingen binnen het GLB-NSP niet mogelijk om eerder dan 2024 te starten met het financieren van projecten. Vandaar dat heel 2023 in het teken stond van het aanwijzen en voorbereiden van de nieuwe LEADER-gebieden. 

Geld

G

De voorbereiding van de nieuwe LEADER-periode is er op gericht om het Europese programma voor plattelandsontwikkeling voor meerdere Friese regio’s in te zetten. In de regio Zuidoost is in dit kader (vanwege de Regiodeal) het Regiofonds opgezet.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We faciliteren gemeenten om de DOM-methode verder te ontwikkelen, die integraal wordt toegepast in meerdere beleidsvelden. We stimuleren gemeenten om via het DOM-principe (clusters van) dorpen hun eigen toekomstbestendigheid te laten vormgeven.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Resultaat indicatoren

Terug naar navigatie - Resultaat indicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie 2023
Kennis ophalen en delen Kennis delen over demografische veranderingen 5 regionale masterclasses organiseren 3
Kennis delen over demografische veranderingen 1 provinciale inspiratiesessie organiseren 1
Communicatiestrategie demografische ontwikkeling met proactief informatie delen communicatiestrategie gereed en geïmplementeerd gereed
Ondersteunen initiatieven vanuit de mienskip Experimenteren in 3 dorpen met transitiefonds Projecten ontwikkelen in 3 dorpen gereed
Innovatieve facilitering grote maatschappelijke initiatieven en lerende implementatie Uitvoeringsparagraaf 1 gebiedspilot groot maatschappelijk initiatief (gebiedspilot Tsjûkemar) nog niet gereed
Ondersteunen van initiatieven via Iepen Mienskipfûns:  Afgeronde projecten zijn te vinden op: Projecten in beeld | Fryslan In 2023 bedienen we 250 burgerinitiatieven



– over de totale looptijd van het IMF 2020-2023 750

221
(regulier IMF)

154 (verduurzaming)

916 (exclusief verduurzaming)

Aansluiten op en samenwerken aan uitvoeringsplannen in de regio’s  Optimalisatie van de bestuurlijke regionale samenwerking (gebiedsagenda en/of Regio Deal) 5 (regio’s Waddeneilanden, Noardwest-, Noardeast-, Súdeast- en Súdwest Fryslân) gereed
Terug naar navigatie - Toelichting r.i.

Toelichting

Experimenteren in 3 dorpen met Transitiefonds:
Er is een subsidieregeling in ontwikkeling voor de 3 pilotdorpen in Noordoost Fryslân. Deze wordt in 2024 uitgevoerd. 

Gebiedspilot maatschappelijk initiatief:
Uitvoeringsparagraaf is nog niet gereed.

Wonen

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstelling Wonen

Terug naar navigatie - Doelstelling Wonen
  1. Plezierig wonen in een verscheidenheid aan woonbuurten en woningen, waarbij het woningaanbod - nieuw én bestaand - aansluit op de (toekomstige) vraag van inwoners en van mensen die zich in Fryslân willen vestigen, en de doorstroming in de Friese woningvoorraad wordt bevorderd. 
  2. De Friese woningvoorraad en woonomgeving dragen in positieve zin bij aan Brede Welvaart in Fryslân
  3. Bestaande verouderde woningen en de directe woonomgeving zijn grootschalig opgeknapt (bouwkundig, functioneel, energetisch en klimaatadaptief), via een integrale aanpak, waarbij ook koppelkansen met verduurzaming, ruimtelijke kwaliteit en erfgoedwaarden, klimaatadaptatie, en circulair bouwen zijn benut.
  4. Zorgvuldig ruimtegebruik door optimale benutting van woningbouwmogelijkheden in bestaand bebouwd gebied, door hergebruik/herbestemming, tijdelijke woonvormen, herstructurering, sloop (eventueel met vervangende nieuwbouw) en transformatie van bestaande bebouwing. 
  5. Goede huisvesting voor doelgroepen met een tijdelijke woonvraag. 

Doel indicatoren

Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie
Woningaanbod sluit aan op de vraag van de inwoners   Ontwikkeling van de vraagdruk op de woningmarkt 

Woningtekort < 2% *
Vraagdruk bij woningcorporaties < 2021

*Doelwaarde van de indicator is bepaald aan de hand van de indicator die landelijk wordt gehanteerd

 

Een flexibele woonschil voor de tijdelijke woonbehoefte Aantal tijdelijke woningen dat wordt gerealiseerd in relatie tot het aantal huishoudens met een tijdelijke woonvraag

PM*

*Doelwaarde is pas te bepalen na sluiten van prestatieafspraken met BZK – 1 oktober 2022.

 

Het aanpakken van het huidige woningtekort en het voorkomen er van in de toekomst De nieuwbouw van het aantal woningen in relatie tot de daadwerkelijke vraag 14.000 nieuwe woningen in de periode 2020-2030 gerealiseerd
Beoordeling van ‘wonen’ in Leven in Fryslân blijft minimaal een 8

 

Toelichting

Het woningtekort in Fryslân is altijd lager geweest dan 2%. Uit recente berekeningen blijkt dat het tekort is toegenomen tot 2,6%. Uit onderzoek van Planbureau Fryslân in opdracht van de woningcorporaties blijkt dat de vraagdruk bij de woningcorporaties is toegenomen. 

In de regionale woondeals is afgesproken om eerst een onderzoek te doen naar de behoefte en wenselijkheid van flexwoningen in relatie tot de tijdelijke woonvraag. Dit onderzoek wordt in 2024 uitgevoerd. Ondertussen zijn er in Fryslân op een beperkt aantal plaatsen tijdelijke woningen gerealiseerd. 

Uit in januari 2024 beschikbare informatie blijkt dat er in 2023 1.654 nieuwbouwwoningen zijn toegevoegd en 856 woningen zijn gerealiseerd door overige toevoeging. Dit komt overeen met de afspraken die in de regionale woondeals zijn gemaakt. 

Uit onderzoek van Planbureau Fryslân 2022 blijkt dat Friezen hun woning met een 8 waarderen. Over 2023 is geen informatie bekend. 

De Friese Planmonitor wordt geoptimaliseerd zodat we samen met gemeenten en Rijk de gemaakte afspraken over de woningbouwproductie kunnen monitoren.

Beleid

O

Beleid (toelichting)

Door nieuwe informatiewensen van het Rijk moet de planmonitor worden aangepast. Het invoeren van gegevens is arbeidsintensief. Daarom is de gewenste beleidsinformatie nog niet actueel. 

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Zie tekst bij beleid.

Geld

G

De Friese Wenjen monitor wordt verder geprofessionaliseerd en samen met de Friese kennispartners ondergebracht in een voor iedereen toegankelijk dashboard.

Beleid

O

Beleid (toelichting)

In verband met het maken van de regionale woondeals is hier geen verbeterslag op gevoerd.

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Zie tekst bij beleid.

Geld

G

De resultaten uit het onderzoek naar de kwaliteit van de woningvoorraad worden vertaald naar een Fries plan van aanpak en een herstructureringsfonds.

Beleid

O

Beleid (toelichting)

Doordat er prioriteit is gegeven aan het maken van de regionale woondeals was hier geen tijd voor.  Het onderwerp is wel geagendeerd in de regionale woondeals. DataFryslân is begin 2024 met onderzoek gestart. 

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Zie tekst bij beleid.

Geld

G

Op initiatief van de gemeenten, zorgpartijen en anderen werken we mee aan de bewustwording van ouderen over de manier waarop zij willen wonen als ze meer zorg nodig hebben en zelf minder mobiel worden.

Beleid

O

Beleid (toelichting)

Doordat er prioriteit is gegeven aan het maken van de regionale woondeals was hier geen tijd voor.

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Zie tekst bij beleid.

Geld

G

Samen met gemeenten en Rijk maken we woondeals waarin integrale aandacht is voor alle aspecten van de Volkshuisvesting en de wijze waarop we willen samenwerken.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Samen met gemeenten en Rijk versnellen we de bouw van nieuwe woningen; hiervoor willen we een Fries Impulsteam opzetten.

Beleid

O

Beleid (toelichting)

In de regionale woondeals hebben we afspraken gemaakt over de analyse van de knelpunten per gemeente.  Deze informatie heeft nog niet geleid tot uitvoeren van versnellingsacties.

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Zie tekst bij Beleid.

Geld

G

Samen met gemeenten voeren we regie op voldoende woningen en woningen die aansluiten bij de woonbehoefte van de inwoners van Fryslân.

Beleid

G

Beleid (toelichting)

In 2023 zijn met alle Friese gemeenten in 6 regio's regionale woondeals afgesproken. 

Tijd

G

Geld

R

Geld (toelichting)

Met het Rijk zijn afspraken gemaakt over voldoende financiële middelen beschikbaar voor de uitvoering van de afspraken in de woondeals. Hiervoor worden nog geen structurele middelen beschikbaar gesteld. Samen met gemeenten dringen we hier bij het Rijk op aan. 

Uitvoering van de regeling Herbestemming.

Beleid

O

Beleid (toelichting)

Doordat er prioriteit is gegeven aan het maken van de regionale woondeals was hier geen tijd voor.  De regeling wordt in 2024 opengesteld. 

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Zie tekst bij beleid.

Geld

G

We adviseren de Friese gemeenten bij het opstellen van hun woonzorgvisies.

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Het initiatief lag bij de Friese gemeenten. Een aantal gemeenten heeft in regionaal verband al een start gemaakt met het realiseren van de woonzorgvisies. Het Zorgkantoor zorgt voor informatie en het scherp maken van de opgaven in de regio. In de woondealoverleggen is wonen en zorg onderwerp van gesprek om ook de realisatie van voldoende woningen voor ouderen en huishoudens met een ondersteuningsvraag te realiseren. 

Geld

G

We ondersteunen gemeenten bij hun aanvragen voor de Rijksregeling Volkshuisvestingsfonds en aanvragen bij de Europese Unie voor de aanpak van de bestaande woningvoorraad.

Beleid

G

Beleid (toelichting)

Op verzoek van een aantal gemeenten hebben wij hun aanvraag ondersteund. 

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Er is geen formatieve ondersteuning geleverd bij de aanvraag van middelen voor het Volkhuisvestingsfonds. Een gezamenlijke aanvraag voor de Woningbouwimpuls (WBI) wordt wel door de provincie ondersteund, zowel door de inzet van geld als formatief. 

Geld

G

Resultaat indicatoren

Terug naar navigatie - Resultaat indicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie 2023
Vertalen prestatieafspraken naar regionale woonagenda’s Aantal regionale woonagenda’s 4 regionale woonagenda’s 6 regionale woondeals
Regie voeren op prestatieafspraken Evaluatie prestatieafspraken in iedere regio, gemeente Leeuwarden en de Waddengemeenten  6 evaluaties
1 herijking prestatieafspraken met Rijk
Evaluaties zijn in 6 regio's vastgelegd in de woondeals tussen Rijk, provincie en gemeenten
Opzetten Fries Impulsteam In samenwerking met gemeenten opgezet 1 Impulsteam

0 Impulsteam

Knelpuntenonderzoek is afgerond

Herbestemming De regeling herbestemming heeft in 2023 geleid tot nieuwe zelfstandige woningen door herbestemming.  50 zelfstandige woningen Voor 34 woningen is de subsidie vastgesteld.
Kwalitatieve verbeterslag voor verouderende woningmarkt Aantal risicowoningen in Fryslân Herstructureringsfonds Nulmeting in 2023
Voorstel voor herstructureringsfonds in Fryslân
Onderzoek start in 2024
Terug naar navigatie - Toelichting r.i.

Toelichting

De regeling herbestemming is in 2023 niet opnieuw opengesteld. Dit gebeurt in 2024. Er zijn voor meer woningen beschikkingen afgegeven, deze woningen zijn echter nog niet gerealiseerd. Oorzaak hiervoor is onder andere langere doorlooptijd voor vergunningen of beschikbaarheid van bouwmaterialen. 

In 2023 heeft het zwaartepunt van de inzet op wonen op het maken van de regionale woondeals gezeten. 

Sociaal beleid

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstelling Sociaal beleid

Terug naar navigatie - Doelstelling Sociaal beleid
  1. Het verminderen van eenzaamheid, het bestrijden van discriminatie en het verbeteren van de situatie van mensen die zorg nodig hebben.

Sinds 2015 is er geen sprake meer van autonoom sociaal beleid van de provincie. Daarom zijn geen doelindicatoren geformuleerd. De activiteiten die de provincie op dit beleidsterrein uitvoert vloeien voort uit het bestuursakkoord Lok op 1 (resultaat 31 & 32) en het coronaherstelpakket No & Moarn II. Daar zijn wel indicatoren uit te herleiden, zoals benoemd bij het onderdeel resultaatindicatoren.

We bieden maatschappelijke organisaties de mogelijkheid om op projectbasis een bijdrage te leveren aan het verminderen van eenzaamheid, het bestrijden van discriminatie, of het verbeteren van de situatie van mensen die zorg nodig hebben.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We maken de uitvoering van het project ‘Fryslân gaat voor de 10’ mogelijk.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

In de Stellingwerven gaan we samen met de beide gemeenten door met het project ‘Aandachtsgebieden Stellingwerven’ (2014-2023).

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We faciliteren de bestuurstafel Seker en Sûn en het het gesprek over en oplossingsrichtingen voor de gevolgen van de personeelstekorten in zorg en welzijn (onderdeel herstelpakket No en Moarn II).

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We maken het project Financieel Fit Fryslân mogelijk met als doel het verminderen van armoede en schulden (onderdeel herstelpakket No en Moarn II).

Beleid

G

Tijd

G

Geld

O

Geld (toelichting)

Bij de start van het project is een derde partij als penvoerder aangesteld aangezien Financieel Fit Fryslân geen rechtspersoon was. Eind 2023 is de laatste tranche van de subsidie aan een nieuwe stichting FFF uitbetaald. Dat betekent dat de eerdere penvoerder nog wel een aantal posten aan FFF zal moeten gaan betalen.

Overeenkomstig de motie van Provinciale Staten bij de behandeling van de Kadernota van 29 juni 2022, maken we regenboogbeleid en ontwikkelen we een visie op de Reinbôgeprovinsje Fryslân.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Vanuit het Iepen Mienskipsfûns steunen we initiatieven die de sociale leefbaarheid versterken.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Resultaat indicatoren

Terug naar navigatie - Resultaat indicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie 2023
Sociale leefbaarheid Aantal gehonoreerde projecten Fonds Lok op Ien in 2023 8-10 projecten 11
Totaal aantal Friese burgers en totaal aantal gemeentelijke coalities voor inclusie en/of gezondheid dat is bereikt met het project ‘Fryslân gaat voor de 10’ in de gehele projectperiode 2020-2023. 5.000 Friese burgers Ruim 5.000
18 gemeentelijke coalities 13 gemeentelijke coalities
Aantal mienskipsinitiatieven gesteund door de provincie via het Iepen Mienskipsfûns op het gebied van vitale, bewegende en gezonde bevolking.  40 gesteunde initiatieven 51 gesteunde initiatieven
Aandachtsgebieden Stellingwerven Aantal projecten gericht op daling werkeloosheid, stijging van het inkomen en de participatiegraad. 5 projecten in Ooststellingwerf 8 projecten in Ooststellingwerf
5 projecten in Weststellingwerf 7 projecten in Ooststellingwerf
Bestuurstafel Seker en Sûn Aantal keer dat de bestuurstafel Seker en Sûn bij elkaar komt  Minimaal 3x 6
Terug naar navigatie - Toelichting r.i.

Toelichting

De ambitie om in elke gemeente een coalitie te smeden over inclusie/positieve gezondheid binnen het project 'Fryslân gaat voor de 10' bleek te groot te zijn, ondanks een provinciale interventie in 2023. Met het project is het wel gelukt om in ruim 70% van de Friese gemeenten een samenwerkingsverband te realiseren. 

Sportbeleid

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstelling Sportbeleid

Terug naar navigatie - Doelstelling Sportbeleid
  • We willen de vier officiële Fryske Sporten keatsen, fierljeppen, Fryske damjen en skûtsjesilen, op de kaart zetten, in het bijzonder bij de Friese jeugd.  
  • We willen de breedtesport stimuleren. 
  • We zetten in op een veilig en betaalbaar sportklimaat: iedereen in Fryslân moet zich welkom en veilig voelen om te gaan sporten en bewegen, van de recreant tot de talentvolle sporter op topsportniveau.
  • We investeren in talentontwikkeling en topsport. 

Doel indicatoren

Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie
Ambitie: Fryske sporten

Het stimuleren van het meedoen aan, beleven van en verdiepen in de Fryske sporten

Het steunen van sportfaciliteiten zoals kaatsmuren via het Iepen Mienskipsfûns 

Fryske sporten zijn toekomstbestendig mede dankzij onze inspanningen (boekjaarsubsidie en stimulerend beleid).  
Ambitie: breedtesporten

Het verbeteren van toegankelijkheid en bereikbaarheid van sport, voornamelijk bij kinderen

Aantal mienskipsinitiatieven gesteund door de provincie via het Iepen Mienskipsfûns op het gebied van toegankelijkheid en sport.

Er is een breed, gevarieerd en toegankelijk aanbod aan sportactiviteiten voor elke inwoner van Fryslân 

30 projecten als buitenfitnesstoestellen zijn gesteund in 2023 

 

Ambitie: topsport Het organiseren van internationale grootschalige sportevenementen Op termijn een groot wielerevenement in Fryslân.  

We bevorderen de organisatie van de Fryske Olympiade; een sportevenement waar de Friese sporten kaatsen, fierljeppen en skûtsjesilen tegelijkertijd plaatsvinden.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We dragen bij aan het project ‘Sport yn Beweging’.

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

De ontwikkelaar had meer tijd nodig dan verwacht voor de realisatie van het platform, de website en de app.  Het uitrollen van het platform heeft daardoor vertraging opgelopen. Daarnaast vragen de gesprekken met de gemeenten meer tijd dan verwacht vanwege een aanpak op maat. Inzet is dat eind 2024 alle gemeenten zijn aangesloten. 

Geld

G

We dragen via een subsidie bij aan de nieuwbouw van zwembad De Welle in Drachten (regionale voorziening - 50m zwembad zowel topsport als recreatie).

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We reiken de oeuvreprijs voor Sport uit.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We stellen twee fondsen in om innovatie en inclusiviteit in de sport in Fryslân te bevorderen: het Fonds Inclusiviteit Sport en het Innovatiefonds Sport.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We subsidiëren grootschalige sportevenementen.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We subsidiëren het project Schoolschaatsen.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We subsidiëren het project Skoallekeatsen.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We subsidiëren Sport Fryslân, de Fryske sportbonden Frysk Ljeppers Boun, Stichting Foar de Neiteam, Koninklijke Watersportvereniging Sneek, Koninklijke Nederlandse Kaatsbon en Dambûn Frysk Spul, en Fryske sportevenementen.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We subsidiëren Topsport Noord en het TeamNLcenter Noord (voorheen: Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO) en zijn aandeelhouder van Thialf.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We voeren lobbyactiviteiten uit gericht op het binnenhalen van internationale grootschalige sportevenementen.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Resultaat indicatoren

Terug naar navigatie - Resultaat indicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie  2023
Fryske sporten Aantal scholen dat gebruik maakt van het aanbod van ‘Fryske Sport yn dyn Klasse’ 100 161
Aantal evenementen die met de regeling Fryske sporten worden ondersteund. 7 8
Breedtesport Aantal projecten via Sport Fryslân  bij sportverenigingen, gericht op inclusie 50 51
Aantal kinderen dat gebruik maakt van mogelijkheid schoolschaatsen 9.460 7.662
Aantal gemeenten dat deelneemt aan het project Sport yn Beweging 18 4
Aantal evenementen die met de regeling Grootschalige sporten worden ondersteund 10 18
Topsportevenement Aantal (lobby)gesprekken tbv internationaal (wieler) topsportevenement 4 4
Terug naar navigatie - Toelichting r.i.

Toelichting:

Schoolschaatsen:
In 2023 hebben 183 scholen aan het project deelgenomen. Dit aantal ligt aanzienlijk hoger dan het geplande aantal van 138 scholen. Met de focus om meer spreiding in de hele provincie te realiseren worden niet alleen de grote klassen in de grote steden bereikt, maar ook de kleinere dorpsscholen met kleinere klassen.  Het aantal te bereiken schoolkinderen is hierdoor niet behaald. Naar verwachting zal het aantal te bereiken schoolkinderen de komende jaren wel gaan toenemen. 

Project Sport yn Beweging :
De ontwikkelaar had meer tijd nodig dan verwacht voor de realisatie van het platform, de website en de app. Het uitrollen van het platform heeft daardoor vertraging opgelopen. Daarnaast vragen de gesprekken met de gemeenten meer tijd dan verwacht vanwege een aanpak op maat. Inzet is dat eind 2024 alle gemeenten zijn aangesloten. 

Internationaal (wieler) topsportevenement:
Bij het vaststellen van het bestjoersakkoart 2023 - 2027  "Oparbeidzje foar Fryslân" is de keuze gemaakt om de lobby voor het binnenhalen van een internationaal (wieler) topsportevenement te beëindigen. 

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Totaal lasten 15.171 27.240 18.756 8.484
Totaal baten 1.835 657 687 -29
Saldo van lasten en baten 13.336 26.582 18.069 8.513

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Ambitie omschrijving Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Lasten
Leefbaarheid - kennis delen, integraal werken 2.266 2.385 2.385 0
Wonen – Trends en ontwikkelingen 25 176 53 123
Breedtesport 643 677 677 0
Fryske sporten 206 205 204 1
Topsport 524 475 474 0
Leefomjouwing overig 45 47 47 0
Structurele budgetten 3.709 3.963 3.839 123
Leefbaarheid - kennis delen, integraal werken 734 1.256 815 441
Ondersteunen mienskipsinitiatieven 4.692 5.360 3.753 1.607
Regionale samenwerking 1.845 1.975 1.901 74
Wonen – Kwalitatieve verbeterslag 1.113 813 688 126
Wonen – Flexibele schil 0 150 150 0
Sociaal beleid 246 140 103 37
Breedtesport 630 170 169 1
Fryske sporten 0 40 40 0
Leefomjouwing overig 398 295 188 107
Tijdelijke budgetten 9.659 10.199 7.807 2.392
Ondersteunen mienskipsinitiatieven 0 164 28 136
Regionale samenwerking 1.253 6.765 2.822 3.942
Topsport 0 6.000 4.000 2.000
Reserves 1.253 12.929 6.850 6.079
Ondersteunen mienskipsinitiatieven 300 0 48 -48
Wonen – Flexibele schil 250 150 111 39
Leefomjouwing overig 0 0 101 -101
Overlopende passiva 550 150 260 -110
Totaal lasten 15.171 27.240 18.756 8.484
Baten
Topsport -7 0 0 0
Structurele budgetten -7 0 0 0
Leefbaarheid - kennis delen, integraal werken 5 0 0 0
Ondersteunen mienskipsinitiatieven 46 0 0 0
Regionale samenwerking 525 352 352 0
Topsport 500 0 0 0
Tijdelijke budgetten 1.076 352 352 0
Ondersteunen mienskipsinitiatieven 0 156 0 156
Regionale samenwerking 217 0 75 -75
Reserves 217 156 75 81
Ondersteunen mienskipsinitiatieven 300 0 48 -48
Wonen – Flexibele schil 250 150 111 39
Leefomjouwing overig 0 0 101 -101
Overlopende passiva 550 150 260 -110
Totaal baten 1.835 657 687 -29
Saldo van lasten en baten 13.336 26.582 18.069 8.513
Mutatie reserves -423 -12.773 -6.775 -5.998
Mutatie tijdelijke budgetten -516 -3.640 -1.710 -1.929
Mutatie structurele budgetten -53 29 29 0
Resultaat van lasten en baten 12.344 10.198 9.612 586
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting

Per saldo is er een resultaat van € 586.000 op dit beleidsveld. Dit is als volgt te verklaren:

Structurele budgetten
De lagere lasten van € 123.000 betreft € 76.000 vrijval proceskosten WRO-zaken en € 46.000 vrijval proceskosten Wonen. Dit zijn zogenoemde vraaggestuurde budgetten: er is vrijval omdat minder adviesaanvragen zijn gedaan en er minder proceskosten nodig bleken dan begroot. Daarnaast is een deel geoormerkt voor de monitoring wonen, dat goedkoper uitgevallen is.

Tijdelijke budgetten
De lagere lasten van € 2.392.000 betreft binnen alle ambities € 1,9 mln. dat via de mutatie tijdelijke budgetten beschikbaar blijft voor besteding 2024, waaronder ontvangen aanvragen binnen subsidieplafonds die in 2024 afgehandeld zullen worden. Binnen de ambitie Leefbaarheid - Kennis delen, integraal werken is er € 64.000 vrijval op de proceskosten DOM's en € 89.000 vrijval op Demografische ontwikkelingen. In eerdere jaren is als gevolg van corona bij beide onderwerpen budget doorgeschoven voor uitvoering in latere jaren, in 2023 is gebleken dat er veel achterstand ingehaald is, maar het niet mogelijk was om álle middelen volledig weg te zetten. De vrijval van € 169.000 Iepen Mienskipsfûns binnen de ambitie Ondersteuning mienskipsinitiatieven is ontstaan door projecten waar de subsidie lager is vastgesteld dan beschikt, dan wel door projecten waar subsidie aan was toegekend maar deze toch geen doorgang konden vinden vanwege bijvoorbeeld problemen met de vergunningverlening of het niet rond krijgen van de financiering. De ambitie Regionale samenwerking kent een vrijval van € 30.000 op de proceskosten Streekwurk, omdat de geplande uitgaven van proceskosten voor het netwerk ondersteuning mienskipsinitiatieven en de verdere uitrol van de DOM's uit andere budgetten zijn betaald. Bij de ambitie Wonen - Kwalitatieve verbeterslag valt er € 16.000 vrij van de Herbestemmingsregeling, omdat de regeling in 2023 niet is opengesteld. Binnen de ambitie Sociaal beleid is er € 27.000 vrijval bij Regenboogbeleid, omdat voor het maken van het regenboogbeleid minder middelen hoefden worden ingezet dan vooraf begroot. Tot slot is er bij de ambitie Leefomjouwing overig vrijval van € 107.000 bij de No en Moarn-middelen, door een lagere tussentijdse vaststelling van een subsidie voor Financieel Fit (het project wordt met minder middelen door een andere partij voortgezet) en  doordat de Seker & Sûn bestuurstafel (Netwerk versterking gezondheid, zorg en welzijn) in 2023 grotendeels is benut voor de afstemming van het Integraal Zorgakkoord waarvoor minder middelen nodig waren dan begroot.  

Reserves/mutatie reserves
De lagere lasten van € 6,1 mln. worden vooral veroorzaakt door de beklemde reserves voor de subsidies Súd Ie en De Welle. € 4,3 mln. schuift vanwege de regels rondom lastneming subsidies door naar 2024. Daarnaast blijft € 1,8 mln. beschikbaar via de jaarovergang voor de cofinanciering bij de afgelopen Leader-periode die geleverd moet worden zodra RVO de afrekening heeft gedaan en € 136.000 voor de cofinanciering van het Interreg-project GoCore.

Beleidsveld 5.2. Cultuur en Erfgoed

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstelling beleidsveld 5.2.

Terug naar navigatie - Doelstelling beleidsveld 5.2.
  • Via (grotere) culturele producties willen we bijdragen aan een hoogwaardig leef-, vestigings- en verblijfsklimaat in Fryslân en een aantrekkelijk cultureel klimaat (ambitie 1)
  • We streven naar meer innovatieve, experimentele en/of interdisciplinaire initiatieven in Fryslân als aanjager bij het werken aan maatschappelijke vraagstukken en om vernieuwing binnen de sector te stimuleren (ambitie 2)
  • Via cultuureducatie en -participatie en amateurkunst willen we dat kunst en cultuur bereikbaar en toegankelijk is voor iedere inwoner van Fryslân (ambitie 3)
  • We willen het Het Frysk Eigene, datgene wat bepalend en onderscheidend is voor Fryslân, borgen in het Ferhaal fan Fryslân om inwoners en bezoekers van Fryslân er kennis mee te kunnen laten maken. (ambitie 5)
  • We willen cultuurhistorische waarden zijn behouden, ontwikkeld, onderzocht en zichtbaar (ambitie 8a)
  • We willen  archeologische waarden onderzoeken, beschermen en een groter publieksbereik (ambitie 8b)
  • We streven naar het behoud, ontwikkeling, onderzoek en een groter publieksbereik van gebouwde en groene monumenten (ambitie 8c)

Doel indicatoren

Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie
Ambitie 1 Culturele producties ter voorbereiding op Arcadia 2025 Op 1 oktober 2022 dient de Stichting de aanvraag voor de boekjaarsubsidie 2023 in. Dan is ook het programma bekend.   
Ambitie 2 De professionele kwaliteit van makers en instellingen.

Vergroot t.o.v. 2020

 

 Het aantal aanvragen naar discipline. Een pluriform aanbod waarbij verschillende disciplines aanvragen doen  
Ambitie 3 Ontwikkeling percentage basisscholen verbonden aan KEK3  98%  
Ontwikkeling percentage leerkrachten dat heeft deelgenomen aan deskundigheidsbevordering via Kultuer Edukaasje mei Kwaliteit, KEK3  Minimaal 90%  
Ontwikkeling percentage deelnemende scholen dat zich inzet voor verbinding tussen cultuur en taalonderwijs  Minimaal 50%  
Ambitie 5 Via exposities in musea vertellen wij het Ferhaal fan Fryslân 7 exposities  
Ambitie 6 Ontwikkeling aanbod kunstinfrastructuur naar disciplines

Minimaal 5 disciplines

 

Aantal kunstinstellingen die een educatief programma aan bieden Minimaal 10 instellingen  
Ambitie 8a Uitvoeren van wettelijke taken erfgoed, verankering erfgoed in omgevingswet en visie

Erfgoedwaarden zijn verankerd in omgevingswet en visie.

De CHK (basis omgevingswet) is geactualiseerd samen met de gemeenten

 

Ambitie 8b

Doorontwikkeling en verbeteren zichtbaarheid beleidsadvieskaart Friese Archeologische Monumentenkaart Extra (FAMKE)  samen met gemeenten (gemeentelijke verdiepingsslagen) en op thema’s samen met kennisinstellingen (thematische verdiepingsslagen).

Met alle gemeenten vindt voor eind 2023 een gesprek plaats. 

 

Ambitie 8c In stand houden van basisinfrastructuur erfgoed Accounthouderschap voor gehele basisinfrastructuur, basisafspraken maken en uitvoeren.  

Ambitie 1 – Grut en Grutsk LF2028 – Arcadia

Terug naar navigatie - Ambitie 1 – Grut en Grutsk LF2028 – Arcadia

We subsidiëren de stichting LF2028. 2023 wordt een belangrijk jaar als opmaat naar het volgende triënnale jaar in 2025. Net als in 2022 zetten we in 2023 in op het verbinden van Arcadia programma met maatschappelijke thema's.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We herijken en continueren de ticketrisicoregeling;

Beleid

R

Beleid (toelichting)

In het bestuursakkoord is besloten om te stoppen met deze regeling. 

Tijd

R

Tijd (toelichting)

Zie tekst bij beleid.

Geld

R

Geld (toelichting)

Zie tekst bij beleid.

We zetten in onze opdracht aan Merk Fryslân ook specifiek in op de cultuurtoerist

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Ambitie 2 – Ynnovaasje & eksperimint

Terug naar navigatie - Ambitie 2 – Ynnovaasje & eksperimint

Uitvoering van de Stimuleringsregeling Ontwikkeling en Innovatie. Met deze regeling investeren wij in het proces van kennisontwikkeling tot uitvoering: we subsidiëren professionaliteitsbevordering, pilots en grote voorstellingen en evenementen.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We nemen deel aan het netwerk We the North en werken verder aan het doorontwikkelen van de talentontwikkelingsnetwerken van We the North en de proeftuinen;

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We werken aan verdere versterking van de programmalijnen met Rijk en Rijksfondsen;

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Door prioriteitsstelling hebben we hier in mindere mate  uitvoering aan kunnen geven. 

Geld

G

We zetten in op internationalisering voor het verkrijgen van substantiele Europese middelen, alsmede het uitbreiden en intensiveren van internationale contacten voor overheden en het veld.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Ambitie 3 – Kultuer yn ‘e Mienskip

Terug naar navigatie - Ambitie 3 – Kultuer yn ‘e Mienskip

We subsidiëren onze steuninstellingen voor cultuureducatie, -participatie en amateurkunst (Keunstwurk) en bibliotheken (Fers);

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We matchen de OCW-bijdrage aan KEK3 en stimuleren verbindingen tussen cultuurparticipatie en zorg (o.a. door cultuur onderdeel te maken van Bluezone);

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Door prioriteitsstelling hebben we in mindere mate uitvoering gegeven aan het onderwerp cultuur en zorg.

Geld

G

Wij evalueren wij steuninstelling Keunstwurk, meten we de tevredenheid van bibliotheken over de dienstverlening van Fers en doen onderzoek naar cultuurparticipatie;

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Via het Iepen Mienskipsfûns en een regeling Iepenloftspullen leveren wij een bijdrage aan het stimuleren van actieve cultuurparticipatie en faciliteren wij het amateurkunstklimaat in Fryslân

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We geven uitvoering aan de cultuurkaart, waarmee we de subsidiestromen inzichtelijk maken voor aanvragers en (mede)overheden.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We hebben uitvoering gegeven aan de structuurversterking van Beeldende Kunst

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Met de Friese gemeenten werken we aan een betere afstemming van beleid op het gebied van cultuurparticipatie en cultuureducatie.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We dragen bij aan gebiedsgerichte processen zoals Anno II en Streekwurk

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Door prioriteitstelling  hebben wij op verzoek bijgedragen, maar niet actief de verbinding gezocht vanuit het cultuurbeleid. 

Geld

G

Ambitie 5 - Ferhaal fan Fryslân

Terug naar navigatie - Ambitie 5 - Ferhaal fan Fryslân

Via de Friese musea (geselecteerd op basis van de regeling Kunst en Musea en het rapport ‘Analyse en advies subsidiëring musea Provincie Fryslân’ n.a.v. de motie vreemd ‘Musea subsidies’ PS 17 februari 2021 en de motie ‘Ondersteuning Friese musea’

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Ambitie 6 – Sterke kunstinfrastructuur als basis voor een bloeiend artistiek klimaat

Terug naar navigatie - Ambitie 6 – Sterke kunstinfrastructuur als basis voor een bloeiend artistiek klimaat

We herijken de regeling Musea en Kunstinfastructuur op basis van de evaluatie van deze regeling en op basis van duidelijkheid over het beschikbare budget.

Beleid

O

Beleid (toelichting)

Gedeputeerde Staten hebben besloten om de herijking af te ronden in 2024.

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Zie tekst bij beleid.

Geld

O

Geld (toelichting)

Zie tekst bij beleid.

Wij ontwikkelen accounthouderschap naar partnerschap met onze instellingen die meerjarige financiële steun van ons krijgen. Wij zetten daarbij in op informeren en faciliteren dat instellingen van elkaar kunnen leren en samenwerken;

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Door prioriteitsstelling lag de 'dienstverlening' richting culturele instellingen, en met name de snelheid daarvan, niet op het geambieerde niveau.

Geld

G

We subsidieren Pop Fabryk (pop-infrastructuur) en het kultuer kollektyf, zodat zij een volwaardig partner zijn voor het indienen van een aanvraag binnen de landelijke basisinfrastructuur.

Beleid

O

Beleid (toelichting)

Het Kultuer Kollektyf en Platform Popcultuur Fryslân (waarvoor Popfabryk penvoerder is) worden ondersteund vanuit de Impuls versterking regionale culturele infrastructuur,  een specifieke uitkering van het Rijk. 

Investering in de netwerken en de daarbij behorende partners en makers zorgt ervoor dat er meer succesvolle aanvragen bij Rijkscultuurfondsen en particuliere fondsen worden gedaan. Op dit moment is een aanvraag bij de BIS (Basisinfrastructuur, het directe subsidiestelsel van het ministerie van OCW) nog niet inzicht. 

Het Platform Popcultuur Fryslân sluit wel aan op het nieuwe Noordelijke popplatform  NOORD. Dit platform wordt - via We the North - gesteund door de provincie, en heeft ambitie om een aanvraag te doen voor de landelijke BIS 25-28 te doen. Popfabryk is hierbij betrokken. 

Tijd

G

Geld

G

We geven opdracht om de nota Nij Poadium te evalueren als opmaat naar de volgende beleidsperiode.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Ambitie 8a - Erfgoed ûntwikkele – Cultuurhistori

Terug naar navigatie - Ambitie 8a - Erfgoed ûntwikkele – Cultuurhistori

Wij subsidiëren een aantal projecten uit de Erfgoeddeal: de Campagne ‘Kusten van het IJsselmeer’, het project K(l)eigoed, en het project Buitengewone Leerstoel

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Voor het projectplan Takomst Fryske Pleats voeren we restauratieregeling voor boerderijen uit en zetten we een database op voor karakteristieke boerderijen in Fryslân.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wij adviseren gemeenten en andere partijen over het behoud en de ontwikkeling van cultuurhistorisch erfgoed in hun plannen, op basis van de doorwerking van de thematische structuurvisie Grutsk op’e Romte, FAMKE en de Cultuurhistorische Kaart

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Ambitie 8c - Erfgoed ûntwikkele – Monumenten

Terug naar navigatie - Ambitie 8c - Erfgoed ûntwikkele – Monumenten

De aantallen restauraties en herbestemming bij de Subsidieregeling Monumenten zijn niet gehaald. Dit komt door diverse marktomstandigheden: aannemers kiezen momenteel liever voor andere klussen die meer opbrengen dan voor restauraties, er is gebrek aan vakmensen waardoor de wachttijd oploopt en met daarbij de stijgende rente-, personeel- en materiaalkosten maakt dat het lastig is voor eigenaren en stichtingen om de cofinanciering bij elkaar te krijgen en grip op de begroting te houden .

Via onze subsidies aan een aantal instellingen en netwerken op het gebied van erfgoed en monumenten (onder andere kerken) en archeologie zorgen wij voor het beheer en behoud van ons erfgoed.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Via de subsidieregeling monumenten en het Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân ondersteunen we de restauratie en herbestemmingsplannen van monumenten en karakteristieke bouwwerken.

Beleid

O

Beleid (toelichting)

De subsidieregeling monumenten heeft net als voorgaande jaren open gestaan. Er waren flink minder aanvragen door de in 2022 ingezette marktomstandigheden: aannemers kiezen momenteel liever voor andere klussen die meer opbrengen dan restauraties, er is gebrek aan vakmensen waardoor de wachttijd oploopt en met daarbij de stijgende rente-, personeels- en materiaalkosten maakt dat het lastig is voor eigenaren en stichtingen om de cofinanciering voor een restauratie bij elkaar te krijgen.

Het revolverende cultuurfonds voor monumenten was nagenoeg leeg. Hierdoor konden aanvragen voor het restaureren van karakteristieke en gemeentelijke monumenten niet gehonoreerd worden. In december 2023 heeft Gedeputeerde Staten besloten om hiervoor geen extra middelen beschikbaar te stellen.

Tijd

G

Geld

O

Geld (toelichting)

Er zijn via de Monumentenregeling minder subsidies verstrekt dan dat er aan budget beschikbaar was. Hierdoor valt er € 910.000 vrij in het rekeningresultaat. Zie de toelichting bij Beleid.

Resultaat indicatoren

Terug naar navigatie - Resultaat indicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie 2023
Ambitie 1 Subsidiëring voor de voorbereiding van de triënnale in 2025. Alle thema’s komen terug 5/5
Ambitie 2 Subsidiering van interdisciplinaire, innovatieve en experimentele producties/projecten Minimaal 10 27
Ambitie 3 Subsidie verstrekking Subsidie verstrekt aan Keunstwurk en Fers, Iepenloftspullen 100%
Evaluatie samenwerking Fers Evaluatie voltooid 100%
Onderzoek cultuurparticipatie  Onderzoek uitgevoerd 100%
Ambitie 5 Aantal exposities die hebben bijgedragen aan het Ferhaal van Fryslân 7 >20
Ambitie 6 Evaluatie  werkwijze subsidietoekenning Evaluatie voltooid 100%

Pro-actieve rol qua netwerkontwikkeling

Nieuwsbrieven, netwerkbijeenkomsten, etc. 100%
Ambitie 8a Aantal projecten uit de erfgoeddeal en De Fryske Pleats 5 5
Aantal verstrekte subsidie voor restauratie van boerderijdaken 20 22
Ambitie 8b Aantal archeologische steunpunten 11 11
Ambitie 8c Subsidieregeling Monumenten (SUMO): aantal restauraties en herbestemmingen van (Rijks)monumenten 35 (omlaag ivm prijsstijgingen in de bouw) 19
Terug naar navigatie - Toelichting r.i.

Toelichting

Ambitie 8c: 
Het subsidieplafond van de Subsidieregeling Monumenten is dit jaar niet bereikt: Dit komt door diverse marktomstandigheden: aannemers kiezen momenteel liever voor andere klussen die meer opbrengen dan voor restauraties, er is gebrek aan vakmensen waardoor de wachttijd oploopt en met daarbij de stijgende rente-, personeel- en materiaalkosten maakt dat het lastig is voor eigenaren en stichtingen om de cofinanciering bij elkaar te krijgen en grip op de begroting te houden. Verder is het mogelijk om subsidieaanvraag in te dienen tussen € 10.000 en € 200.000. Het hangt ook van de hoogte van bedragen af die worden aangevraagd voor restauratie.

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Totaal lasten 32.221 31.653 29.480 2.173
Totaal baten 872 1.008 961 47
Saldo van lasten en baten 31.349 30.645 28.519 2.126

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Ambitie omschrijving Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Lasten
Cultuur en erfgoed algemeen -19 47 16 32
Ynnovaasje & Eksperimint 21 22 22 0
Kultuer yn ‘e Mienskip 4.664 4.909 4.909 0
Sterke kunstinfrastructuur 2.910 2.918 2.914 4
Ferhaal fan Fryslan diele 8.205 8.833 8.830 2
Erfgoed untwikkele Cultuurhistorie 53 53 68 -15
Erfgoed untwikkele Monumenten 2.241 4.711 4.362 348
Erfgoed untwikkele Archeologie 344 373 363 10
Cultuur en erfgoed overig 424 421 421 0
Structurele budgetten 18.844 22.285 21.905 381
Cultuur en erfgoed algemeen 181 381 327 54
Grut & Grutsk LF2028 2.938 1.078 1.080 -2
Ynnovaasje & Eksperimint 903 1.125 914 211
Kultuer yn ‘e Mienskip 776 731 731 0
Taal & Identiteit 150 150 150 0
Sterke kunstinfrastructuur 1.080 1.068 1.067 1
Ferhaal fan Fryslan diele 473 1.372 1.373 -1
Erfgoed untwikkele Cultuurhistorie 486 604 400 204
Erfgoed untwikkele Monumenten 1.063 1.521 263 1.258
Cultuur en erfgoed overig 3.980 541 519 22
Tijdelijke budgetten 12.028 8.571 6.825 1.746
Grut & Grutsk LF2028 267 0 0 0
Kultuer yn ‘e Mienskip 178 0 0 0
Reserves 445 0 0 0
Cultuur en erfgoed overig 209 6 3 3
Voozieningen 209 6 3 3
Cultuur en erfgoed overig 695 791 747 44
Overlopende passiva 695 791 747 44
Totaal lasten 32.221 31.653 29.480 2.173
Baten
Cultuur en erfgoed algemeen -47 0 0 0
Ferhaal fan Fryslan diele 6 6 6 0
Erfgoed untwikkele Archeologie 1 8 20 -12
Structurele budgetten -40 14 26 -12
Ynnovaasje & Eksperimint 0 3 1 2
Ferhaal fan Fryslan diele 0 188 188 0
Erfgoed untwikkele Cultuurhistorie 10 0 0 0
Erfgoed untwikkele Monumenten 0 10 0 10
Tijdelijke budgetten 11 201 188 12
Cultuur en erfgoed overig 206 3 0 3
Voozieningen 206 3 0 3
Cultuur en erfgoed overig 695 791 747 44
Overlopende passiva 695 791 747 44
Totaal baten 872 1.008 961 47
Saldo van lasten en baten 31.349 30.645 28.519 2.126
Mutatie reserves -1.410 -1.012 -1.012 0
Mutatie tijdelijke budgetten -794 -2.197 -1.502 -695
Mutatie structurele budgetten -3 -2.398 -2.089 -309
Resultaat van lasten en baten 29.142 25.039 23.916 1.123
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting

Per saldo is er een resultaat van € 1.123.000 op dit beleidsveld. Dit is als volgt te verklaren:

Structurele budgetten
De lagere lasten van € 381.000 betreft meerdere subsidieplafonds waarvan het saldo van € 309.000 via de mutatie structurele budgetten beschikbaar blijft voor ontvangen aanvragen die in 2024 nog afgehandeld zullen worden.  Daarnaast is er binnen de ambitie Cultuur en erfgoed algemeen € 32.000 vrijval bij Nij Poadium algemeen, vanwege meevallende kosten bij verstrekte opdrachten op het gebied van beleidsadvies en -onderzoek en ongebruikte reserveringen voor onder meer communicatie. Ook is er binnen de ambitie Erfgoed Monumenten vrijval van € 48.000 op de openstelling 2022 van de subsidieregeling monumenten, omdat er minder aanvragen waren, vanwege veranderende marktomstandigheden, zie hieronder. 

Tijdelijke budgetten
De lagere lasten van € 1.746.000 betreft binnen alle ambities  € 695.000 dat via de mutatie tijdelijke budgetten beschikbaar blijft voor besteding 2024, waaronder ontvangen aanvragen binnen subsidieplafonds die in 2024 afgehandeld zullen worden. Binnen de ambitie Ynnovaasje & Eksperiment is er vrijval van € 56.000 bij Matching voor landelijke cofinanciering, doordat een project waarmee rekening werd gehouden voor cofinanciering uiteindelijk niet voldoende gevorderd bleek voor een formele aanvraag, en € 15.000 vrijval voor de Stimuleringsregeling, door minder aanvragen bij de openstelling van het onderdeel Cursus. Binnen de ambitie Erfgoed Monumenten is er € 27.000 vrijval bij de regeling Dakken Fryske pleatsen en € 910.000 vrijval op de openstelling 2023 van de Subsidieregeling monumenten. Er waren flink minder aanvragen door de in 2022 ingezette marktomstandigheden: aannemers kiezen momenteel liever voor andere klussen die meer opbrengen dan restauraties, er is gebrek aan vakmensen waardoor de wachttijd oploopt en met daarbij de stijgende rente-, personeels- en materiaalkosten maakt dat het lastig is voor eigenaren en stichtingen om de cofinanciering voor een restauratie bij elkaar te krijgen.

Beliedsfjild 5.3 Taal, media, ûnderwiis en letteren

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstelling beliedsfjild 5.3.

Terug naar navigatie - Doelstelling beliedsfjild 5.3.
  1. Wy wolle in fanselssprekkend plak foar it Frysk realisearje yn alle fasetten fan it (iepenbier) libben, troch:
  • taal en identiteit te brûken as ynspiraasje foar kulturele inisjativen, produksjes en nije netwurken (ambysje 4).
  • in fanselssprekkend plak fan it Frysk yn it ûnderwiis: in ryk taaloanbod op skoalle, dêr’t alle learlingen optimaal Frysk troch leare kinne, sadat de ûnderwiiskwaliteit fan it fak Frysk tanimt (ambysje 7A).
  • In fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ús iepenbiere libben: it behâlden en befoarderjen fan de Fryske taal yn ús iepenbiere libben (ambysje 7B).
  • In fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ús frije tiid: de Fryske taal wurdt as fanselssprekkend ynset yn keunst- en kultuerproduksjes en mear brûkt troch de media (ambysje 7 C). 

Doelyndikatoren

Ûnderwerp Yndikator Doelwearde 2023 Realisaasje
Ambysje 7a De kwaliteit fan it oanbod fan it Frysk yn it ûnderwiis  Yn 2030 biede alle skoallen foar it primêr en fuortset ûnderwiis alle kearndoelen foar it fak Frysk op foldwaande nivo oan. Tuskentiids mjitte wy dat.   
Ambysje 7b It taalbelied fan gemeenten en oare bestjoersorganen  13 gemeenten (it Fryske taalgebiet) hawwe aktueel taalbelied en fiere de Langetermynaginda foar it Frysk út.       
Ambysje 7c It Sichtberensakkoart Frysk en resultaat 56 út it bestjoersakkoart Lok op 1 It Sichtberensakkoart is yn útfiering yn de provinsjale organisaasje, sawol yntern as ekstern.    
Digitaal Frysk Kompleter oanbod (minimaal 3) fan digitale helpmiddels yn it Frysk foar alle domeinen en leeftiden.   

Taljochting

De sichtberens ferbetterje is in kwestje fan in lange adem en fereasket ek de ynset fan de folsleine organisaasje.

Ambysje 7A: in fanselssprekkend plak fan it Frysk yn it ûnderwiis

Terug naar navigatie - Ambysje 7A: in fanselssprekkend plak fan it Frysk yn it ûnderwiis

Utfiering fan it Taalplan Frysk 2030, yn ‘e mande mei dosinten, skoal(bestjoeren) en 8 taal- en ûnderwiisynstellings, sadat yn 2030 it fak Frysk op alle basisskoallen en skoallen foar it fuortset ûnderwiis op foldwaande nivo oanbean wurdt (profyl A).

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wy ûntwikkelje konsept-kearndoelen foar it fak Frysk as oanset foar in fernijd kurrikulum Fryske taal en kultuer yn it primêr en fuortset ûnderwiis.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Yn fundearjend, middelber en heger ûnderwiis is mear omtinken foar it Frysk. De learare-oplieding Frysk wurdt oantrekliker makke troch dy te ferbinen oan learare-opliedings en it foech foar it basis-en it fuortset ûnderwiis is yn ien kear te beheljen

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Ambysje 7B: in fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ús iepenbiere libben

Terug naar navigatie - Ambysje 7B: in fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ús iepenbiere libben

De langetermynaginda is liedend as it giet om gemeentlik taalbelied.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Yn it ramt fan it Sichtberensakkoart en moasje 2938 fan de FNP wurde konkrete ferfryskingsprojekten (en de streektalen) útfierd, mar ek belied en ôfspraken makke oer de yntegraliteit dêrfan yn de takomst.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wy soargje der foar dat der in goede opfolging komt fan it Taalkado as it giet om de taaloerdracht nei in nije generaasje.

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Der wurdt ûndersyk dien nei taaloerdracht. As dy resultaten bekend binne krije we better ynsjoch yn hoe't wy taaloerdracht it bêste stimulearje kinne. Dêr passe wy it nije taalkado op oan. Oant dy tiid wurdt der trochgien mei de hjoeddeiske ferzje fan it taalkado. 

Geld

G

Yn ôfstimming mei it Ryk en it Fryske fjild soargje wy foar de tastânkomming fan in nije BFTK foar de perioade 2024 – 2028.

Beleid

O

Beleid (toelichting)

Der wurdt noch ûnderhannele oer in pear essinsjele ûnderdielen fan de BFTK. 

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Troch in oantal ûntwikkelingen yn it fjild, wêrûnder in advysrapport fan de Keninklike Nederlânske Akademy fan Wittenskippen (KNAW) , is de ûndertekening mei in pear moannen útsteld.

Geld

G

Ambysje 7C: in fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ús frije tiid

Terug naar navigatie - Ambysje 7C: in fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ús frije tiid

Fanút de ferskillende opjeften gearwurkje om it fanselssprekkend plak fan it Frysk te realisearjen. Bgl. troch meartalige kommunikaasje, sichtberens fan it Frysk op beliedsmêden as ynfrastruktuer, natuer, wetter, taal as beoardielingsfaktor by it IMF

Beleid

O

Beleid (toelichting)

It kostet tiid om it bewustwêzen yn de folsleine ynterne organisaasje te fergrutsjen. Net elkenien is op ‘e hichte fan de sichtberensdoelstellingen om it Frysk yntegraal mei te nimmen yn alle aktiviteiten en kommunikaasje fan de provinsje.

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Der is mear tiid nedich om dizze saken te realisearjen. 

Geld

G

Trochûntwikkeling fan digitale helpmiddels yn it Frysk en ynset op in folsleiner oanbod foar alle domeinen en leeftiden. Spearpunten binne spraaktechnology, it oersetten fan digitale tapassings yn de soarch en nije tapassings foar bern en jongerein.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wy jouwe yn ‘e mande mei de gemeente Ljouwert útfiering oan UNESCO City of Literature, en stelle skriuwersbeurzen en oare regelings beskikber.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wy stimulearje en fasilitearje (lês)projekten as Lês No.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Resultaatyndikatoaren

Terug naar navigatie - Resultaatyndikatoaren
Ûnderwerp Yndikator Doelwearde 2023 Realisatie 2023
Ambysje 
Taalplan Frysk 2030
In skoalstiper foar alle skoallen yn it primêr en fuortset ûnderwiis as fêste begelieder Yn 2023 hat elke skoalle minimaal ien kear kontakt hân mei de skoalstiper 100%
Ambysje
Fernijd kurrikulum 
In fernijd kurrikulum ûntwikkele yn ‘e mande mei it ûnderwiisfjild en mei oare leargebieten.  Konseptkearndoelen binne ûntwikkele om te testen yn de ûnderwiispraktyk.  100%
Ambysje In fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ús iepenbiere libben Het sichtberensakkoart wurdt útfierd.  Trije projekten útfierd / útfiere litte yn it ramt fan de sichtberens fan it Frysk.
By 50 projekten fan it Iepen Mienskipsfûns is it Frysk of de streektaal sichtber.
100%
Ambysje In fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ús iepenbiere libben Der wurdt in nije BFTK opsteld Ein 2023 is de nije BFTK 2024 – 2028 ree. 80%
Ambysje Frysk yn ‘e frije tiid  De trochûntwikkeling fan de digitale helpmiddels foar en yn it Frysk  Yn 2023 komt der in taallearapp en in (serious) game beskikber en wurdt der fierder wurke oan de ûntwikkeling fan digitale helpmiddels foar en yn it Frysk.  80%
Ambysje fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ‘e frije tiid Taalbeleid rjochte op nije Friezen Belied rjochte op Frysk by nije Friezen wurdt fan krêft 50%
Ambysje Frysk yn ynternasjonaal perspektyf In ferfolch fan de pilot European Charter Classroom Activities (ECCA) Project (www.thisismylanguage.eu). Minimaal trije útwikselingsprojekten fan Fryske skoallen (jongerein 15-18 jier) mei maksimaal fiif oare Europeeske taalregio's. 33%
Terug naar navigatie - Toelichting r.i.

Taljochting

Noch net alle doelwearden fan de resultaatindikatoren binne al helle. 

4. De ûndertekening fan de BFTK is útsteld om't der op in tal mêden noch gjin oerienstimming berikt is en it Ryk bygelyks wachtsje woe op it KNAW-rapport. De measte teksten binne lykwols wol ôfstimd  en akkoard befûn.

5. Op tal fan mêden binne der stappen set om it oandiel Frysk yn de digitale wrâld te fergrutsjen. De taallearapp is lykwols noch net ûntwikkele. Der is yn 2023 in benchmarkûndersyk dien nei hokker taallearapps der no al binne foar oare (lytse) talen. Der lizze no in tal foarstellen by ús dêr't wy in kar út meitsje kinne om de taallearapp yn 2024 te litte meitsjen. 

6. Der is yn 2022/2023 ûndersyk dien nei nije sprekkers fan it Frysk. Yn 2024 sil in studint fierder ûndersyk dwaan nij nijkommers yn Fryslân. Dêrnei kinne wy it belied ûntwikkelje en fêststelle.

7. Der hat ien middelbere skoalle op útwikseling west. Oan dy útwikseling hawwe yn totaal 8 Europeeske taalregio's meidien. Ek studinten fan NHL Stenden binne op útwikseling west nei Wales (mar dy falle bûten de beneamde doelgroep 15-18 jier) . Fierder hawwe alle fuortset ûnderwiis skoallen ynformaasje en lespakketten ûntfongen, mar dy skoallen binne net sels fysyk op útwikseling west. 

Wat hat it koste?

Terug naar navigatie - Wat hat it koste?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Totaal lasten 12.987 13.836 13.022 814
Totaal baten 0 0 7 -7
Saldo van lasten en baten 12.987 13.836 13.015 820
Terug naar navigatie - Tabel 2
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Ambitie omschrijving Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Lasten
Frysk yn us underwiis 7.633 7.320 7.279 41
Frysk yn us iepenbiere libben 1.640 1.929 1.860 69
Frysk yn us frije tiid 1.285 1.352 1.311 41
Structurele budgetten 10.558 10.601 10.450 151
Taal, media, onderwijs en letteren algemeen 869 327 327 0
Frysk yn us underwiis 1.689 1.004 1.003 0
Frysk yn us iepenbiere libben 316 846 744 102
Frysk yn us frije tiid 366 248 248 0
Tijdelijke budgetten 3.240 2.424 2.321 102
Frysk yn us underwiis -811 811 250 562
Reserves -811 811 250 562
Taal, media, onderwijs en letteren overig 0 0 1 -1
Voozieningen 0 0 1 -1
Totaal lasten 12.987 13.836 13.022 814
Baten
Frysk yn us iepenbiere libben 0 0 7 -7
Structurele budgetten 0 0 7 -7
Totaal baten 0 0 7 -7
Saldo van lasten en baten 12.987 13.836 13.015 820
Mutatie reserves 811 -811 -250 -562
Mutatie tijdelijke budgetten -580 165 197 -32
Mutatie structurele budgetten -553 552 618 -66
Resultaat van lasten en baten 12.665 13.742 13.581 161
Terug naar navigatie - Toelichting

Taljochting

Mei-inoar is der in risseltaat fan  € 161.000 op dit beliedsfjild. Dit is sa te ferklearjen:

Strukturele budzjetten
De legere lêsten fan € 151.000 gean oan de iene kant oer de ambysjes Frysk yn ús ûnderwiis en Frysk yn ús frije tiid. By dizze ambysjes binne meardere subsydzjeplafons mei it saldo fan € 66.000. Dat bedrach bliuwt fia de mutaasje strukturele budzjetten besikber foar yntsjinne oanfragen dy't yn 2024 noch ôfhannele wurde sille. Oan de oare kant is der binnen de ambysjes  Frysk yn ús ûnderwiis en Frysk yn ús iepenbiere libben frijfal fan € 20.000 by Prizebelied, € 36.000 by Taalkado en  € 27.000 by ferskate oare budzjetten.  

By it prizebelied is fertraging oprûn by de útfiering, wêrtroch't der edysjes trochskood binne nei in folgjend jier. Benammen by de ûnderwiispriis, Vredeman de Vriespriis foar Foarmjouwing en Arsjitektuer en de Dichter fan Fryslân rint de útfiering wol mar komt in part fan de útjeften takom jier. Dit jild ek foar it promoasjejild à € 5.000 dy’t foar fjouwer prizen in jier letter útjûn wurde.

It taalkado hat te krijen mei de situaasje dat de gemeenten yn Fryslân minder it bertegeskink opfreegje by de Afûk neffens de planning fan de ferliende opdracht en foar in part mei dat it budzjet fan it Taalkado yndeksearre wurdt, wylst der fêste priisôfspraken makke binne yn de oanbesteging fan it Taalkado.

It ferskaat oan oare frijfal is benammen ûntstien troch weromkommend jild troch subsydzjefêststellingen en ferliende opdrachten wertroch't de faktueren yn it lêste part fan it jier leger útfallen binne.

Tydlike budzjetten
De legere lêsten fan € 102.000 betsjút binnen de ambysje Frysk yn ús iepenbiere libben € 32.000, wat fia de mutaasje tydlike budzjetten beskikber bliuwt foar besteging yn 2024 foar Dingtiid en it subsydzjeplafon Sichtberens. Dêrneist is der € 45.000 frijfal by Prizebelied en € 25.000 frijfal by Sichtberens fan it Frysk.  De útlis by de strukturele budzjetten oer it prizebelied is ek fan tapassing by de tydlike budzjetten. Binnen it ûnderdiel Sichtberens is ien subsydzje-oanfraach yn it leaste fearnsjier net takend en it bedrach dat hjir mei anneks wie koe mar foar in part bestege wurde oan oare sichtberens-ûnderdielen.

Reserves/mutaasjes reserves
De legere lêsten fan € 562.000 wurde feroarsake troch de beklamme reserve foar de subsydzje AFUK Spoar 8 & Searje 36. Dit bedrach skoot fanwege de regels oangeande lêstnimming subsydzjes troch nei  2024. 

Beleidsveld 5.3. Taal, media, onderwijs en letteren

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstelling beleidsveld 5.3.

Terug naar navigatie - Doelstelling beleidsveld 5.3.

1. Wij willen een vanzelfsprekende plaats van het Fries realiseren in alle facetten van het (openbaar) leven, door.

  • Taal en identiteit te gebruiken als inspiratie voor culturele initiatieven, producties en nieuwe netwerken (ambitie 4).
  • Een vanzelfsprekende plek van Fries in het onderwijs: een rijk taalaanbod op school waarin alle leerlingen optimaal Fries kunnen leren en waardoor de onderwijskwaliteit van het vak Fries toeneemt (ambitie 7A). 
  • Een vanzelfsprekende plaats van het Fries in ons openbare leven: het behouden en bevorderen van de Friese taal in ons openbare leven (ambitie 7B). 
  • Een vanzelfsprekende plaats van het Fries in onze vrije tijd: de Friese taal wordt als vanzelfsprekend ingezet in kunst- en cultuurproducties en meer gebruikt door media (ambitie 7 C). 

Doel indicatoren

Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie
Ambitie 7a De kwaliteit van het aanbod van het Fries in het onderwijs  In 2030 bieden alle scholen voor het primair en voortgezet onderwijs alle kerndoelen voor het vak Fries op voldoende niveau aan.  Tussentijds meten we dat.   
Ambitie 7b Het taalbeleid van gemeenten en andere bestuursorganen  13 gemeenten (het Fries taalgebied) hebben actueel taalbeleid en voeren Langetermijnagenda voor het Fries uit.     
Ambitie 7c Het Sichtberensakkoart Frysk en resultaat 56 uit het bestuursakkoord Lok op 1 Het Sichtberensakkoart is in uitvoering in de provinciale organisatie, zowel intern als extern.   
Digitaal Frysk Completer aanbod (minimaal 3) van digitale hulpmiddelen in het Fries voor alle domeinen en leeftijden.  

Toelichting

De zichtbaarheid verbeteren is een kwestie van lange adem. Het vereist inzet van de gehele organisatie.

Ambitie 7A: een vanzelfsprekende plek van het Fries in het onderwijs

Terug naar navigatie - Ambitie 7A: een vanzelfsprekende plek van het Fries in het onderwijs

Uitvoering van Taalplan Frysk 2030 samen met docenten, scholen(besturen) en 8 taal- en onderwijsinstellingen, zodat in 2030 het vak Fries op alle basisscholen en scholen voor het voortgezet onderwijs op voldoende niveau wordt aangeboden (profiel A).

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We ontwikkelen concept-kerndoelen voor het vak Fries als aanzet voor een vernieuwd curriculum Friese taal en cultuur in het primair en voortgezet onderwijs.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

In funderend, middelbaar en hoger onderwijs is meer aandacht voor Fries. De lerarenopleiding Fries wordt aantrekkelijker door verbinding aan andere lerarenopleidingen en de bevoegdheid voor basis- en voortgezet onderwijs is in één keer te behalen.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Ambitie 7B: een vanzelfsprekende plaats van het Fries in ons openbare leven

Terug naar navigatie - Ambitie 7B: een vanzelfsprekende plaats van het Fries in ons openbare leven

De langetermijnagenda is leidend als het gaat om gemeentelijk taalbeleid.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

In het kader van het Sichtberensakkoart en motie 2938 van de FNP worden concrete ferfryskingsprojekten (en de streektalen) uitgevoerd, maar ook beleid en afspraken gemaakt over de integraliteit daarvan in de toekomst.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We zorgen ervoor dat er een goede opvolging komt van het Taalkado als het gaat om de taaloverdracht naar een nieuwe generatie.

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Er wordt onderzoek gedaan naar taaloverdracht. Als die resultaten bekend zijn, krijgen we beter inzicht in hoe we taaloverdracht het beste kunnen stimuleren.  Daar passen we het nieuwe taalkado op aan. Tot die tijd wordt er doorgegaan met de huidige versie van het taalkado.

Geld

G

In afstemming met het Rijk en het Friese veld zorgen wij voor de totstandkoming van een nieuwe Bestjoersôfspraak Fryske taal en kultuer (BFTK ) voor de periode 2024 – 2028.

Beleid

O

Beleid (toelichting)

Er wordt nog onderhandeld over een aantal essentiële onderdelen van de nieuwe BFTK.

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Door een aantal ontwikkelingen in het veld, waaronder een adviesrapport van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW),  is de ondertekening met een paar maanden uitgesteld. 

Geld

G

Ambitie 7C: een vanzelfsprekende plek van het Fries in onze vrije tijd

Terug naar navigatie - Ambitie 7C: een vanzelfsprekende plek van het Fries in onze vrije tijd

Vanuit de verschillende opgaven samenwerken om de vanzelfsprekende plek van het Fries te realiseren. Bijv. meertalige communicatie, sichtberens fan it Frysk op beleidsterreinen als infrastructuur, natuur, water, taal als beoordelingsfactor bij IMF.

Beleid

O

Beleid (toelichting)

Het kost tijd om het bewustzijn in de gehele interne organisatie te vergroten. Niet iedereen is op de hoogte van de zichtbaarheidsdoelstellingen om het Fries integraal mee te nemen in alle activiteiten en communicatie van de provincie. 

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Er is meer tijd nodig om deze doelen te realiseren.

Geld

G

Doorontwikkeling van digitale hulpmiddelen in het Fries en inzet op een vollediger aanbod voor alle domeinen en leeftijden. Speerpunten: spraaktechnologie, digitale toepassingen in de zorg en nieuwe toepassingen voor kinderen en jongeren.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wij geven samen met de gemeente Leeuwarden uitvoering aan UNESCO City of Literature, en stellen schrijversbeurzen en andere regelingen beschikbaar.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wij stimuleren en faciliteren (lees)projecten als Lês No.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Resultaat indicatoren

Terug naar navigatie - Resultaat indicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie 2023
Ambitie Taalplan Frysk 2030 Een skoalstiper voor alle scholen in het primair en voortgezet onderwijs als vaste begeleider In 2023 heeft elke school minimaal één keer contact gehad met de skoalstiper 100%
Ambitie Fernijd kurrikulum  Een vernieuwd kurrikulum ontwikkeld samen met onderwijsveld en met andere leergebieden.  Conceptkerndoelen zijn ontwikkeld voor testen in de onderwijspraktijk.  100%
Ambitie Een vanzelfsprekende plaats van het Fries in ons openbare leven Het sichtberensakkoart wordt uitgevoerd.  Drie projecten uitgevoerd/ laten uitvoeren in het kader van de sichtberens fan it Frysk.
Bij 50 projecten van het Iepen Mienskipsfûns is het Fries of de streektaal zichtbaar.
100%
Ambitie Een vanzelfsprekende plaats van het Fries in ons openbare leven Er wordt een nieuwe BFTK opgesteld Eind 2023 is de nieuwe BFTK 2024 – 2028 gereed. 80%
Ambitie Frysk yn ‘e frije tiid  De doorontwikkeling van de digitale helpmiddelen voor en in het Fries  In 2023 komt een taalleerapp en een (serious) game beschikbaar en wordt verder gewerkt aan de ontwikkeling van digitale helpmiddelen voor en in het Fries.  80%
Ambitie fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ‘e frije tiid Taalbeleid gericht op Nieuwe Friezen Beleid gericht op Fries bij Nieuwe Friezen wordt van kracht 50%
Ambitie Frysk yn ynternasjonaal perspektyf In vervolg van de pilot European Charter Classroom Activities (ECCA) Project (www.thisismylanguage.eu). Minimaal drie uitwisselingsprojecten van Friese scholen (jongeren 15-18 jaar) met maximaal vijf andere Europese taalregio's. 33%
Terug naar navigatie - Toelichting r.i.

Toelichting

Nog niet alle doelwaarden van de resultaatindicatoren zijn al gehaald.

4. De ondertekening van de BFTK is uitgesteld omdat er op een aantal gebieden nog geen overeenstemming is bereikt en het Rijk bijvoorbeeld wilde wachten op het KNAW-rapport. De meeste teksten zijn echter wel afgestemd en akkoord bevonden.

5. Op tal van gebieden zijn er stappen gezet om het aandeel Fries in de digitale wereld te vergroten. De taalleerapp is echter nog niet ontwikkeld. Er is in 2023 een benchmarkonderzoek gedaan naar welke taalleerapps er nu al zijn voor andere (kleine) talen. Er liggen nu een aantal voorstellen bij ons waaruit we een keuze kunnen maken om de taalleerapp in 2024 te laten maken.

6. Er is in 2022/2023 onderzoek gedaan naar nieuwe sprekers van het Fries. In 2024 zal een student verder onderzoek doen naar nieuwkomers in Fryslân. Daarna kunnen we het beleid ontwikkelen en vaststellen.

7 Er is één middelbare school op uitwisseling geweest. Aan deze uitwisseling hebben in totaal 8 Europese taalregio's meegedaan. Ook studenten van NHL Stenden zijn op uitwisseling geweest naar Wales (maar die vallen buiten de benoemde doelgroep 15-18 jaar ). Verder hebben alle voortgezet onderwijs scholen informatie en lespakketten ontvangen, maar deze scholen zijn niet zelf fysiek op uitwisseling geweest.

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Totaal lasten 12.987 13.836 13.022 814
Totaal baten 0 0 7 -7
Saldo van lasten en baten 12.987 13.836 13.015 820

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Ambitie omschrijving Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Lasten
Frysk yn us underwiis 7.633 7.320 7.279 41
Frysk yn us iepenbiere libben 1.640 1.929 1.860 69
Frysk yn us frije tiid 1.285 1.352 1.311 41
Structurele budgetten 10.558 10.601 10.450 151
Taal, media, onderwijs en letteren algemeen 869 327 327 0
Frysk yn us underwiis 1.689 1.004 1.003 0
Frysk yn us iepenbiere libben 316 846 744 102
Frysk yn us frije tiid 366 248 248 0
Tijdelijke budgetten 3.240 2.424 2.321 102
Frysk yn us underwiis -811 811 250 562
Reserves -811 811 250 562
Taal, media, onderwijs en letteren overig 0 0 1 -1
Voozieningen 0 0 1 -1
Totaal lasten 12.987 13.836 13.022 814
Baten
Frysk yn us iepenbiere libben 0 0 7 -7
Structurele budgetten 0 0 7 -7
Totaal baten 0 0 7 -7
Saldo van lasten en baten 12.987 13.836 13.015 820
Mutatie reserves 811 -811 -250 -562
Mutatie tijdelijke budgetten -580 165 197 -32
Mutatie structurele budgetten -553 552 618 -66
Resultaat van lasten en baten 12.665 13.742 13.581 161
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting

Per saldo is er een resultaat van € 161.000 op dit beleidsveld. Dit is als volgt te verklaren:

Structurele budgetten
De lagere lasten van € 151.000 betreft aan de ene kant de ambities Frysk yn ús ûnderwiis en Frysk yn ús frije tiid. Bij deze ambities zijn er meerdere subsidieplafonds met een saldo van € 66.000. Dit bedrag blijft via de mutatie structurele budgetten beschikbaar voor ontvangen aanvragen die in 2024 nog afgehandeld zullen worden. Aan de andere kant is er binnen de ambities Frysk yn ús ûnderwiis en Frysk yn ús iepenbiere libben vrijval van € 20.000 bij Prijzenbeleid, € 36.000 bij Taalkado en € 27.000 bij diverse andere budgetten. 

Bij het prijzenbeleid is vertraging opgelopen in de uitvoering, waardoor edities zijn doorgeschoven naar een volgend jaar. Vooral bij de onderwijsprijs, Vredeman de Vriesprijs voor Vormgeving en Architectuur en de Dichter fan Fryslân loopt de uitvoering wel, maar komt een deel van de uitgaven volgend jaar. Dit geldt ook voor het promotiegeld à € 5.000 die voor vier prijzen een jaar later worden uitgegeven. 

Het Taalkado heeft te maken met de situatie dat de gemeenten in Fryslân minder het geboortegeschenk opvragen bij de Afûk dan volgens de planning van de verleende opdracht en voor een deel met dat het budget van het Taalkado wordt geïndexeerd, terwijl er vaste prijsafspraken zonder indexering zijn gemaakt tijdens de aanbesteding van het Taalkado.

Bij de diverse andere budgetten gaat het vooral om teruggekomen middelen door subsidievaststellingen en verleende opdrachten waar de facturen in het laatste deel van het jaar lager zijn uitgevallen.

Tijdelijke budgetten
De lagere lasten van € 102.000 betreft binnen de ambitie Frysk yn ús iepenbiere libben € 32.000, dat via de mutatie tijdelijke budgetten beschikbaar blijft voor besteding in 2024 voor Dingtiid en het subsidieplafond Sichtberens. Daarnaast is er € 45.000 vrijval bij Prizebelied en € 25.000 vrijval bij Sichtberens van het Frysk.  De uitleg bij de structurele budgetten over het prijzenbeleid is ook van toepassing bij de tijdelijke budgetten. Binnen het onderdeel Sichtberens is één subsidie-aanvraag in het laatste kwartaal niet toegekend en het bedrag dat hier mee gemoeid was, kon slechts gedeeltelijk worden besteed aan andere Zichtbaarheids-onderdelen. 

Reserves/mutatie reserves
De lagere lasten van € 562.000 worden veroorzaakt door de beklemde reserve voor de subsidie AFUK Spoar 8 & Searje 36. Dit bedrag schuift vanwege de regels rondom lastneming subsidies door naar 2024. 

Wat heeft het programma gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het programma gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Lasten
Beleidsveld 5.1 Leefomjouwing 15.171 27.240 18.756 8.484
Beleidsveld 5.2 Cultuur en erfgoed 32.221 31.653 29.480 2.173
Beleidsveld 5.3 Taal, media, onderwijs en letteren 12.987 13.836 13.022 814
Totaal lasten 60.379 72.729 61.258 11.471
Baten
Beleidsveld 5.1 Leefomjouwing 1.835 657 687 -29
Beleidsveld 5.2 Cultuur en erfgoed 872 1.008 961 47
Beleidsveld 5.3 Taal, media, onderwijs en letteren 0 0 7 -7
Totaal baten 2.707 1.665 1.654 11
Saldo van lasten en baten 57.672 71.063 59.603 11.460
Mutatie reserves -1.021 -14.596 -8.036 -6.560
Mutatie tijdelijke budgetten -1.891 -5.671 -3.015 -2.656
Mutatie structurele budgetten -610 -1.817 -1.443 -375
Resultaat van lasten en baten 54.151 48.979 47.110 1.870

Toelichting

De toelichting op de grootste verschillen tussen de jaren staat bij de afzonderlijke beleidsvelden.

Balanspost reserves

Terug naar navigatie - Balanspost reserves
Bedragen x € 1.000 Stand per 1-1-2023 toevoeging onttrekking Stand per 31-12-2023
R. Ticketrisico's culturele producties 1.012 0 1.012 0
R. Reserve verstrekte subsidies 12.355 2.308 7.793 6.870
Totaal 13.366 2.308 8.805 6.870

Toelichting

Reserve Ticketrisico's culturele producties
Via de heroverwegingen in het Bestuursakkoord is deze reserve opgeheven in 2023.

Reserve verstrekte subsidies
Deze reserve is gevormd in verband met de subsidielastneming van subsidies boven het drempelbedrag van € 900.000 en betreft de volgende projecten: Sud Ie, De Welle en Afûk lisînsjes/begelieding Spoar 8 & Searje 36.

Balanspost voorzieningen

Terug naar navigatie - Balanspost voorzieningen
Bedragen x € 1.000 Stand per 1-1-2023 toevoeging aanwending Stand per 31-12-2023
V. Buma-legaten 363 3 6 360
V. Jorritsma-Boschmafonds 131 1 0 132
V. Legaat van Harinxma thoe Sloten 23 1 0 24
Totaal 517 5 6 516

Toelichting

Deze drie voorzieningen betreffen in het verleden ontvangen legaten of schenkingen. Per legaat/schenking zijn er destijds afspraken gemaakt over de rol van en activiteiten door de provincie met deze middelen.

De gelden uit het in 1910 verkregen Buma-legaat worden gebruikt voor aankopen voor de Buma-bibliotheek die onderdeel vormt van Tresoar. Rente en dividendinkomsten worden doorbetaald aan Tresoar.

Uit het Jorritsma-Boschmafonds, een legaat dat door de provincie Fryslân wordt beheerd sinds de jaren zestig, wordt vanaf 2011, eens in de vier jaar uit de renteopbrengsten van het stamkapitaal, aan jonge mensen met een laag of geen inkomen een bijdrage toegekend. De bijdrage is bedoeld als tegemoetkoming in de studiekosten in het volgen van een opleiding in het voortgezet onderwijs of het middelbaar of hoger beroepsonderwijs.

De gelden uit het in 1957 verkregen Van Harinxma Thoe Sloten-legaat is bedoeld voor het in goede staat houden van de A.C.E.W. Els Collot d’Escurykamer in het Fries Museum en voor het onderhouden van enkele graven.

Balanspost overlopende passiva

Terug naar navigatie - Balanspost overlopende passiva
Bedragen x € 1.000 Stand per 1-1-2023 toevoeging aanwending Stand per 31-12-2023
OP Culture Up 3 3 0
OP SPUK C103 Opst en uitv woondeals 2e tranche 589 589
OP SPUK C210 Flexibele inzet woningbouw 2e fase 702 155 856
OP SPUK C26 Culturele voorzieningen prov 2020 16 16
OP SPUK C41 Flexibele inzet woningbouw 192 111 81
OP SPUK C81 Opstellen en uitvoeren woondeals 281 101 181
OP SPUK D13 Matching Rijk - Verbreding en vernieuw 124 333 458 0
Totaal 1.315 1.080 672 1.723

Toelichting

OP Culture Up
OP Culture Up bestaat uit EU-middelen die deels in 2022 en deels in 2023 uitgegeven zijn.

OP SPUK C81 en C103 Opstellen en uitvoeren woondeals
De SPUK's C81 en C103 Opstellen en uitvoeren woondeals is voor de inhuur van capaciteit of expertise om intern ondersteuning te bieden, of om gemeenten te ondersteunen in het opstellen en uitvoeren van de woondeals.

OP SPUK C41 en C210 Flexibele inzet woningbouw 2e fase
De SPUK C41 Flexibele inzet woningbouw is ingezet voor de gelijknamige subsidieregeling. Daarnaast wordt er gewerkt aan de opbouw van een Fries versnellingsteam. De SPUK C210 is het vervolg op SPUK C41 en de middelen worden ingezet voor het Fries versnellingsteam. 

OP SPUK C26 Culturele voorzieningen
De SPUK Culturele voorzieningen is de compensatie aan culturele instellingen voor door corona geleden schade in 2020. Door de late uitbetaling van het rijk van de tranche 2e halfjaar 2020 zijn deze middelen pas begin 2022 aan de instellingen overgemaakt worden. De resterende € 16.000 is via de Sisa-methodiek in de jaarrekening 2022 gerapporteerd aan het rijk. Het rijk moet de afrekening nog doen, op basis daarvan zullen we dit resterende bedrag aan het rijk terugbetalen.

OP SPUK D13 Verbreding en Vernieuwing
De SPUK Verbreding en vernieuwing is bedoeld voor een impuls binnen de cultuursector en middels enkele subsidiebeschikkingen in uitvoering.