Programma 2: Infrastructuur

Vastgestelde beleidsnotities

Terug naar navigatie - Vastgestelde beleidsnotities

De hierboven genoemde ambities volgen uit de onderstaande beleidsnotities die overstijgend zijn aan de beleidsvelden:

Verbonden partijen

Terug naar navigatie - Verbonden partijen

Onderstaande verbonden partij levert een bijdrage aan de doelen en resultaten van dit programma. Een nadere toelichting van de verbonden partijen staat in paragraaf 5 van deze begroting.

  • OVEF (Coöperatie Openbare Verlichting & Energie Fryslân U.A.) te IJlst Voorheen SOVF (Stichting Openbare Verlichting Fryslân)
  • GR Mobiliteitsbureau Noordoost Friesland

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstellingen programma 2

Terug naar navigatie - Doelstellingen programma 2

Met dit programma geven wij invulling aan de ambities op het gebied van infrastructuur en mobiliteit, zoals die zijn opgenomen onder het hoofdstuk ‘Bestemming Fryslân’ in het bestuursakkoord. Daarnaast zorgen wij in breder perspectief voor de bereikbaarheid van Fryslân door het in stand houden en verbeteren van onze eigen provinciale wegen en vaarwegen, door te zorgen voor openbaar vervoer en door samen met gemeenten hoofdfietsroutes te ontwikkelen. We zetten ons in om met het Rijk afspraken te maken over de noodzakelijke verbeteringen in de rijksinfrastructuur (wegen, vaarwegen en spoorlijnen). 

Naast bereikbaarheid en beschikbaarheid ligt onze focus sterk op verkeersveiligheid. In de jaren 2016 t/m 2020 vielen in Fryslân gemiddeld 30 doden per jaar in het verkeer. Wij willen het aantal verkeersdoden en verkeersgewonden in Fryslân terugdringen. Dat doen wij door het veiliger maken van de provinciale wegen en door een geïntensiveerde inzet op veilig verkeersgedrag  in Fryslân. 

In programma 2 werken we daarnaast aan  duurzaamheid door o.a. het energieneutraal maken van het verkeer- en vervoerssysteem. 

Om deze ambities vorm te geven, zien wij onszelf als beheerder van een aantal netwerken (wegen, vaarwegen) en daarnaast als regisseur voor en namens onze regio. Paragraaf 2.1 richt zich vooral op de algemene beleid. In de paragraven 2.2 en 2.3 gaat het om onze rol als beheerder van provinciale infrastructuur. Paragraaf 2.4 gaat in op de rol die wij als provincie hebben als concessieverlener en -beheerder voor het openbaar vervoer in onze provincie.

2.1 Algemeen beleid en verkeersveiligheid

Beleid

O

Beleid (toelichting)

Het aantal verkeersslachtoffers (dodelijke en zwaar gewonden) loopt helaas de afgelopen jaren weer op. Het aantal dodelijke slachtoffers stijgt naar het niveau van 10 jaar geleden.  De lijn van een stijgend aantal slachtoffers én de risicodoelgroepen zien we ook terug in de landelijke ongevallencijfers.
Ook stijgt het aantal fietsslachtoffers in Fryslan dat is behandeld op een  Friese afdeling spoedeisende hulp. Dit is helaas ook in lijn met de landelijke trend.  

Tijd

G

Geld

G

2.2 Verbetering infrastructuur

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

De aanpak van 3 van de 11 Niet Actief Beveiligde Overwegen (NABO's) is vertraagd.  De uitvoering van het NABO-programma ligt voor 2 NABO's bij externe partijen (ProRail en gemeenten) en is vertraagd door onteigeningsprocedures. De provincie heeft hier geen invloed op. De derde heeft te maken met aanbestedingsproblematiek van de gemeente.

Het is nog niet gelukt de complexe infraprojecten volledig (financieel) af te ronden.  De planschadeprocedure met betrekking tot knooppunt Joure loopt nog en de boscompensatie is nog niet volledig gerealiseerd. Het oplossen van de staalslakkenproblematiek is ook nog niet afgerond.

Geld

O

Geld (toelichting)

De planschadeprocedure met betrekking tot knooppunt Joure loopt nog en blijft vooralsnog een financieel risico. De staalslakkenproblematiek is ook nog niet afgerond en blijft een financieel risico voor de provincie.

2.3 Instandhouding provinciale infrastructuur

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Een keuze voor de brug Kiesterzijl is nog niet gemaakt.  De planstudie is afgerond maar leidt nog tot een afweging tussen twee varianten (vervanging door volwaardige brug of afwaardering naar fietsbrug met aanpassing omliggende wegennet). Hierover vindt afstemming plaats met de gemeente Waadhoeke.  De  grondaankoop bocht Langdeel kan niet volgens voorkeursplan worden uitgevoerd. Gekeken wordt naar een andere oplossing in samenhang met de bocht Froskepolle. Een aantal varianten is uitgewerkt. 

Geld

G

2.4 Openbaar vervoer

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Beleidsveld 2.1. Algemeen beleid & verkeersveiligheid

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstelling beleidsveld 2.1.

Terug naar navigatie - Doelstelling beleidsveld 2.1.
  • We willen de ketenmobiliteit verbeteren, onder andere door de overstap tussen verschillende vervoerswijzen te verbeteren.
  • We willen de uitstoot van CO2 en andere schadelijke gassen vanuit mobiliteit verlagen, bijvoorbeeld door het gebruik van elektrische auto’s te stimuleren, het verduurzamen van het OV of door het bevorderen van de (elektrische) fiets als vervoermiddel. 
  • We willen het gebruik van de de fiets stimuleren, waarbij de focus ligt op woon-werkverkeer.
  • We willen het aantal verkeersslachtoffers verminderen, met extra prioriteit voor de doelgroepen jongeren en ouderen.

 

Doel indicatoren

Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie
Duurzame mobiliteit Het aandeel verplaatsingen dat (deels) met fiets, bus of trein gemaakt wordt binnen het totaal aantal verplaatsingen in Fryslân Stijging t.o.v. 2022 nog niet bekend
De hoeveelheid goederen (tonnage) dat over water wordt vervoerd Stijging t.o.v. 2022 nog niet bekend
Het aandeel elektrische auto’s in Fryslân Stijging t.o.v. 2022  
Verkeersveiligheid Aantal dodelijke verkeersslachtoffers in Fryslân  Een daling ten opzichte van 2022 en maximaal de helft van het gemiddelde 2007 t/m 2009 in 2025  
Aantal (ernstige) verkeersgewonden in Fryslân Een daling ten opzichte van 2022 en maximaal de helft van het gemiddelde 2007 t/m 2009 in 2025  
Veilig en meer fietsen Het aandeel fiets als vervoermiddel voor het woonwerk-verkeer Stijging t.o.v. van 2019 (ivm invloed Coronamaatregelen)  nog niet bekend
Aantal fietsslachtoffers in Fryslân (obv data ziekenhuizen) Daling t.o.v. 2022  

Toelichting

Duurzame mobiliteit
De waarden bij de indicatoren, gevraagd onder realisatie bij 'duurzame mobiliteit' en deels ook bij 'veilig en meer fietsen' zijn later dit jaar te bepalen. Dit geschiedt o.b.v. nog uit te voeren onderzoeken, die vaak jaarlijks en landelijk plaatsvinden. Bijvoorbeeld vanuit het Centraal Bureau voor de Statistiek.  Voor het aandeel elektrische auto's is er een stijging t.o.v. 2022 met 32% (Batterij Elektrisch BEV en Plug-in Hybride PHEV).

Verkeersveiligheid
Het aantal verkeersslachtoffers (dodelijke en zwaar gewonden) loopt de afgelopen jaren helaas weer op. Het aantal dodelijke slachtoffers stijgt naar het niveau van 10 jaar geleden. Onder de dodelijke slachtoffers zien we drie opvallende clusters; 1) Jonge autobestuurders; 2) Seniore fietsers; 3) Berijders van gemotoriseerde tweewielers. Veelal zijn het slachtoffers van éénzijdige ongevallen. De lijn van een stijgend aantal slachtoffers én de risicodoelgroepen zien we ook terug in de landelijke ongevallencijfers. Dit nemen we als input mee voor de nieuwe strategie verkeersveiligheid.

Aantal dodelijke slachtoffers: stijging van 22% (33 t.o.v. 27 in 2022)
Aantal ernstige verkeersgewonden: daling van 4% (668 t.o.v. 696 in 2022)

Veilig en meer fietsen
Het aantal fietsslachtoffers in Fryslân dat is behandeld op een  Friese afdeling spoedeisende hulp is in de eerste drie kwartalen van 2023 gestegen t.o.v. van 2022. Cijfers van het vierde kwartaal zijn nog niet bekend.  De stijging is in lijn met de landelijke trend.  Ook is  op dit moment nog onbekend wat het aandeel van de fiets als vervoersmiddel voor het woonwerk-verkeer is. 

We maken afspraken met gemeenten over de realisatie van (delen van) hoofdfietsroutes over langere afstand.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We maken een uitvoeringsprogramma voor het Regionale Mobiliteitsprogramma voor de komende 2 tot 5 jaar

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We maken in de Kerngroep Verkeershandhaving afspraken over intensivering van het aantal Alcohol/Drugs controles.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We verbeteren de hoofdfietsroutes in provinciaal beheer.

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

In 2023 is een programma vastgesteld welke routes in de periode 2024-2025 verbeterd gaan worden. Van het totaal beschikbare budget van 6,4 mln. euro is ruim 4,8 mln. euro geprogrammeerd. Voor het resterende budget wordt begin 2024 een aanvullende programmering voorbereid en opgesteld. Uitvoering vindt dus in 2024 en 2025 plaats en niet in 2023. Vertragingen worden veroorzaakt door budgettekort  bij gemeenten door de toegenomen prijzen van civiele werken.  Het grootste project vraagt zelfs voor de grondaankoop t.b.v. een fietspad een klein deel uitstel aan tot 2026.

Geld

G

We voeren het programma “Doortrappen” uit (veiliger fietsen tot je 100ste”)

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We voeren, binnen het Regionaal Uitvoeringsprogramma Verkeersveiligheid 2023, gedragscampagnes uit.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Resultaat indicatoren

Terug naar navigatie - Resultaat indicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023  Realisatie 2023
Duurzame mobiliteit Uitvoeringsprogramma Verkeer & Vervoer is omgezet tot Uitvoeringsprogramma RMP Gereed Gereed
Aantal laadpalen voor elektrische auto’s Toename van 200 laadpalen to.v. 2022 Toename van 179  laadpalen  t.o.v. 2022
Verkeersveiligheid Intensivering van het aantal controles. Stijging t.o.v. 2022 Stijging t.o.v. 2022
Veilig en meer fietsen Programmering van beschikbare provinciale subsidie hoofdfietsroutes 100%  100%
Aantal deelnemers aan "Doortrappen”-activiteiten  10 % Stijging t.o.v. 2022 Stijging van 15% t.o.v. 2022
Terug naar navigatie - Toelichting r.i.

Toelichting

Duurzame mobiliteit
Hoewel er in 2023 een flink aantal openbare laadpalen zijn gerealiseerd, namelijk 179, is de doelwaarde van 200 extra laadpalen niet gehaald. Oorzaak hiervoor is de beperkte realisatiecapaciteit (van installateurs) en vertraging in het aansluiten van de laadpalen door de netwerkbeheerder. 

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Totaal lasten 4.322 7.139 6.898 241
Totaal baten 74 560 580 -20
Saldo van lasten en baten 4.248 6.579 6.318 261

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Ambitie omschrijving Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Lasten
Beleid en verkeersveiligheid algemeen 201 533 560 -27
Verkeersveiligheid 1.630 1.759 1.621 138
Beleid en verkeersveilighed overig 147 50 50 -1
Structurele budgetten 1.978 2.342 2.231 111
Beleid en verkeersveiligheid algemeen 2 607 633 -26
Transitie 115 420 469 -49
Verkeersveiligheid 943 688 647 40
Fiets 1.129 1.482 1.284 198
Beleid en verkeersveilighed overig 82 1.600 1.602 -2
Tijdelijke budgetten 2.270 4.797 4.635 162
Fiets 0 0 0 0
Reserves 0 0 0 0
Verkeersveiligheid 74 0 32 -32
Overlopende passiva 74 0 32 -32
Totaal lasten 4.322 7.139 6.898 241
Baten
Beleid en verkeersveiligheid algemeen 0 37 25 12
Structurele budgetten 0 37 25 12
Beleid en verkeersveiligheid algemeen 0 523 522 0
Tijdelijke budgetten 0 523 522 0
Verkeersveiligheid 74 0 32 -32
Overlopende passiva 74 0 32 -32
Totaal baten 74 560 580 -20
Saldo van lasten en baten 4.248 6.579 6.318 261
Mutatie reserves 0 6.575 6.575 0
Mutatie tijdelijke budgetten 4.181 -10.475 -10.549 75
Mutatie structurele budgetten 0 0 0 0
Resultaat van lasten en baten 8.429 2.680 2.344 336
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting

Per saldo is er een onderschrijding van  € 0,3 mln. op dit beleidsveld.

Structurele budgetten
Per saldo is er een onderschrijding van € 123.000 . Dit wordt grotendeels veroorzaakt door een  structurele decentralisatie-uitkering  € 132.900 als gevolg van een wijziging in de Wegenverkeerswet. Deze middelen in het najaar, bij de septembercirculaire provinciefonds, vanaf 2023 toegekend, voor 2023 zijn er nog geen bestedingen geweest.

Tijdelijke budgetten
Per saldo zijn er lagere lasten van €  162.000.  Het subsidieplafond voor bestrijding fietsonveiligheid is niet volledig benut en is er een lagere vaststelling van een afgegeven subsidie, totaal gaat het hier om € 0,2 mln.  Verder zijn er hogere uitgaven voor de opdracht proef batterijtrein en BO-MIRT mobiliteitsgedrag.  Deze worden met komend jaar verrekend en verloopt via de reserve tijdelijke budgetten. 

Overlopende passiva
Dit betreft de overlopende passiva voor verkeersinfrastructuur. 
De hogere lasten en baten (€ 32.000) ontstaan doordat deze overlopende passiva niet meer tijdig in de begroting opgenomen kon worden omdat de beschikking later dan de berap is ontvangen. De uitgaven worden gedekt door een bijdrage van het Rijk.

Beleidsveld 2.2. Verbetering infrastructuur

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstelling beleidsveld 2.2.

Terug naar navigatie - Doelstelling beleidsveld 2.2.
  • We willen de verkeersveiligheid verhogen door te investeren in onze eigen infrastructuur 
  • Naast de provinciale investeringen in onze eigen infrastructuur, willen we externe financiering realiseren (Rijk of Europees) en koppelingen maken met projecten van partners of in gebieden.
  • We willen de interne en externe bereikbaarheid op orde houden (toekomstbestendig maken van kruisingen tussen water , spoor en wegen).
  • We willen het Van Harinxmakanaal opwaarderen tot faciliterend klasse Va en de knelpunten de Tjerk Hiddessluis en HRMK-spoorbrug tussen Leeuwarden en Zwolle wegnemen. Voor beide knelpunten willen we afspraken met het Rijk maken over haar financiële bijdrage.
  • Het (financieel) afronden van aantal van de grote infraprojecten, zoals De Centrale As en Knooppunt Joure.

Doel indicatoren

Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie
Van bouwen naar op orde houden Inrichting Van Harinxmakanaal 100% faciliterend klasse Va  
Beschikbaarheid van Rijksinfrastructuur (A6, A7) > 99,5% Nog niet bekend
Spoorinfrastructuur Uiterlijk in 2023 zijn alle 11 openbaar toegankelijke NABO’s in Fryslân aangepakt 100%  
Overige grote projecten Afronden complexe infraprojecten 100%    

Toelichting

Van bouwen naar op orde houden
Voor de inrichting van het Van Harinxmakanaal loopt het baggerwerk op schema. De oevers lopen echter iets achter op de planning. 

De beoogde realisatiewaarde met betrekking tot de beschikbaarheid van Rijksinfrastructuur is nog niet bekend. Wel zijn er diverse knelpunten geweest in 2023 op zowel de Rijkswegen als spoorinfrastructuur. Denk daarbij aan problemen of beperkingen bij de bruggen in het Prinses Margrietkanaal, de Prinses Margriettunnel, de Kruiswaterbrug bij Bolsward of de bruggen bij Kornwerderzand.   Ook op het spoor zijn diverse knelpunten geweest, o.a. bij Meppel, met gevolgen voor de bereikbaarheid van Fryslân. 

Spoorinfrastructuur
De aanpak van 3 van de 11 Niet Actief Beveiligde Overwegen (NABO's) is vertraagd.  De uitvoering van het NABO-programma ligt bij externe partijen (ProRail en gemeenten). De provincie heeft hier geen invloed op. De NABO's die nog aangepakt moeten worden zijn 2 bij IJlst (100% gefinancie
rd door het Rijk) en 1 bij Deinum (met cofinanciering van de provincie). Vertraging met de 2 NABO's bij IJlst heeft ermee te maken dat ProRail nog geen overeenstemming heeft bereikt met de rechthebbenden. De NABO bij Deinum is conform afspraak tussen Prorail en gemeente Waadhoeke eind 2023 al afgesloten voor verkeer De planning van Prorail voor Deinum was om medio 2024 een onderdoorgang vte realiseren, waarmee de voetganger- en fietsverbindingen tussen Deinum en Blessum weer wordt hersteld. Door een mislukte aanbesteding is dit vertraagd. Het project wordt opnieuw op de markt gezet. De nieuwe planning is dat in de eerste helft van 2025 de onderdoorgang wordt gerealiseerd.

Overige grote projecten
Het is nog niet gelukt de complexe infraprojecten volledig (financieel) af te ronden.  De planschadeprocedure met betrekking tot knooppunt Joure loopt nog.  Ook is er t.b.v. knooppunt Joure nog een boscompensatie opgave die nog niet volledig is afgerond. Bij de DCA en N381 ligt er nog een opgave voor de verkoop van restgronden en formele overdracht tussen overheden. 

Het (financieel) afronden van aantal van de grote infraprojecten, zoals De Centrale As en Knooppunt Joure

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Het is niet gelukt om in 2023 een aantal grote infraprojecten (financieel) af te ronden. Er loopt nog een planschadeprocedure m.b.t. knooppunt Joure en een deel van de boscompensatie moet nog gerealiseerd worden. Ook zijn er nog openstaande gronddossiers m.b.t. De Centrale As. 

Geld

O

Geld (toelichting)

Er loopt nog een planschadeprocedure m.b.t. knooppunt Joure.  

Realisatie van de resterende NABO’s

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

De aanpak van 3 van de 11 Niet Actief Beveiligde Overwegen (NABO's) is vertraagd.  De uitvoering van het NABO-programma ligt bij externe partijen (ProRail en gemeenten). De provincie heeft hier geen invloed op. De NABO's die nog aangepakt moeten worden zijn 2 bij IJlst (100% gefinancierd door het Rijk) en 1 bij Deinum (met cofinanciering van de provincie). De NABO bij Deinum is conform afspraak tussen ProRail en gemeente Waadhoeke eind 2023 al afgesloten voor het verkeer. De planning van ProRail voor Deinum  was om medio 2024 een onderdoorgang te realiseren, waarmee de voetganger- en fietsverbinding tussen Deinum en Blessum weer wordt hersteld. Door een mislukte aanbesteding is dit vertraagd. Het project wordt opnieuw op de markt gezet. De nieuwe planning is dat in de eerste helft van 2025 de onderdoorgang wordt gerealiseerd.

Geld

O

Geld (toelichting)

Door diverse externe factoren is de aanpak van de NABO bij Deinum vertraagd. Op dit proces heeft de provincie geen invloed; de realisatie ligt in handen van ProRail en gemeente. Conform de provinciale begrotingssystematiek is hierbij € 400.000,-- vrijgevallen.  Voorgesteld wordt om via een begrotingswijziging het vrijgevallen bedrag van € 400.000,-- op het budget Onbeveiligde overwegen in 2024 via de resultaat bestemming toe te voegen aan de begroting en de looptijd van het budget te verlengen tot en met 2025.

Gedeputeerde Staten hebben conform planning in december 2023 het besluit genomen om € 361.000,-- te beschikken aan de gemeente Súdwest-Fryslân om een NABO bij Hindeloopen te beveiligen met spoorbomen, bellen en lichtsignalen. Door een administratie onvolkomenheid is de beschikkingsbrief voor de gemeente niet meer in 2023 verstuurd, maar in januari 2024. Conform de provinciale begrotingssystematiek is de gereserveerde provinciale bijdrage hierbij vrijgevallen. Voorgesteld wordt om via een begrotingswijziging het vrijgevallen bedrag van € 361.000,-- op het budget Onbeveiligde overwegen in 2024 via de resultaat bestemming toe te voegen aan de begroting.

We maken met het Rijk afspraken in het MIRT-overleg.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We realiseren een deel van de hoofdfietsroutes langs provinciale infrastructuur (danwel minimaal in voorbereiding).

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We werken aan de Vismigratierivier en verruiming van de Sluis Kornwerderzand

Beleid

G

Beleid (toelichting)

Zie paragraaf grote projecten voor een uitgebreide toelichting.

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Zie paragraaf grote projecten voor een uitgebreide toelichting.

Geld

O

Geld (toelichting)

Zie paragraaf grote projecten voor een uitgebreide toelichting.

We werken volgens planning aan de programmering in het uitvoeringsprogramma Verkeer en Vervoer (MPI, KIP, RYP 1.0 en 2.0).

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Resultaat indicatoren

Terug naar navigatie - Resultaat indicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie 2023
Van bouwen naar op orde houden In het BO-MIRT 2023 maken we afspraken met het Rijk over de volgende kruisingen:
- Aquaduct A6/Skarster Rien (resultaat 36)
- Aquaduct A7/Bolsward (resultaat 36)
- VHK / Tjerk Hiddessluizen (resultaat 37)
Afspraken gemaakt nee
Realisatie (delen) hoofdfietsroutes  2 0
Aanpak onbeveiligde overwegen Aanpak openbaar toegankelijke NABO’s waar de provincie cofinancier is (locaties Hindeloopen en Deinum) 2 1
Overige grote projecten Afronden restpunten grote projecten en monitoren afspraken en het functioneren van de investeringen 2 projecten ronden wij af   0
Terug naar navigatie - Toelichting r.i.

Toelichting

Van bouwen naar op orde houden
De gesprekken over de onderhandelingen met het Rijk over de afkoopsom Tsjerk Hiddessluizen lopen, maar bieden nog geen zicht op een afkoopsom. Het Rijk heeft (nog) geen financiële middelen geprogrammeerd voor de eenmalige vervanging van de Tsjerk Hiddessluizen bij einde levensduur. Er is in 2023 een beeldverslag gemaakt en een verkenning van toekomstige vervangingsvarianten uitgevoerd. 

In 2023 is door GS het krediet vastgesteld voor de realisatie van twee provinciale doorfietsroutes. Voorbereiding hiervoor is in volle gang. Deze komen in 2024  (N355 Quatrebras-Twijzel) en in 2025 (N358 Blauforlaet-Surhuisterveen)  in uitvoering.

Aanpak onbeveiligde overwegen
De aanpak van 3 van de 11 Niet Actief Beveiligde Overwegen (NABO's) is vertraagd.  De uitvoering van het NABO-programma ligt bij externe partijen (ProRail en gemeenten). De provincie heeft hier geen invloed op. De NABO's die nog aangepakt moeten worden zijn 2 bij IJlst (100% gefinancierd door het Rijk) en 1 bij Deinum (met cofinanciering van de provincie). Vertraging met de 2 NABO's bij IJlst heeft ermee te maken dat ProRail nog geen overeenstemming heeft bereikt met de rechthebbenden.  De NABO bij Deinum is conform afspraak tussen ProRail en gemeente Waadhoeke eind 2023 al afgesloten voor het verkeer. De planning van ProRail voor Deinum  was om medio 2024 een onderdoorgang te realiseren, waarmee de voetganger- en fietsverbinding tussen Deinum en Blessum weer wordt hersteld. Door een mislukte aanbesteding is dit vertraagd. Het project wordt opnieuw op de markt gezet. De nieuwe planning is dat in de eerste helft van 2025 de onderdoorgang wordt gerealiseerd. 

Overige grote projecten
Er zijn nog een aantal restpunten die afgerond moeten worden. Denk daarbij aan de nog lopende planschadeprocedure, staalslakkenproblematiek en nog te realiseren boscompensatie m.b.t. knooppunt Joure. 

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Totaal lasten 114.381 18.875 11.694 7.181
Totaal baten 11.360 2.723 1.548 1.175
Saldo van lasten en baten 103.021 16.152 10.146 6.006

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Ambitie omschrijving Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Lasten
Infraprojecten 85 85 85 0
Verbetering infrastructuur overig 1.063 1.063 1.063 0
Structurele budgetten 1.148 1.148 1.148 0
Infraprojecten 13.084 5.690 5.313 377
Overige grote projecten -91 63 63 0
Verbetering infrastructuur algemeen 0 761 0 761
Tijdelijke budgetten 12.993 6.515 5.376 1.138
Infraprojecten 90.885 -945 -948 3
Overige grote projecten 761 9.730 4.865 4.865
Reserves 91.647 8.785 3.917 4.868
Verbetering infrastructuur algemeen 1.328 395 253 142
Infraprojecten 4.963 2.033 1.000 1.033
Overige grote projecten 2.302 0 0 0
Overlopende passiva 8.593 2.428 1.253 1.175
Totaal lasten 114.381 18.875 11.694 7.181
Baten
Infraprojecten 2.767 295 296 -1
Tijdelijke budgetten 2.767 295 296 -1
Verbetering infrastructuur algemeen 1.328 395 253 142
Infraprojecten 4.963 2.033 1.000 1.033
Overige grote projecten 2.302 0 0 0
Overlopende passiva 8.593 2.428 1.253 1.175
Totaal baten 11.360 2.723 1.548 1.175
Saldo van lasten en baten 103.021 16.152 10.146 6.006
Mutatie reserves -91.647 -8.785 -3.917 -4.868
Mutatie tijdelijke budgetten -9.726 -4.366 -3.988 -378
Mutatie structurele budgetten 0 0 0 0
Resultaat van lasten en baten 1.648 3.002 2.241 761
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting

Per saldo is er een onderbesteding van € 0,8 mln.

Tijdelijke budgetten
De lagere last van €  1,1 mln. heeft voor € 127.000 betrekking op concrete RSP-infraprojecten en voor € 250.000 op een subsidieplafond voor openbaar vervoer. De bedragen worden via de reserve tijdelijke budgetten doorgeschoven naar 2024.  Voor € 761.000 heeft dit betrekking op 2 onbeveiligde overwegen.  Voor 1 overweg heeft eind december GS positief besloten over de beschikking, echter is de beschikking begin 2024 pas verzonden. Bij de andere overweg is een vertraging ontstaan in de realisatie. Bij de resultaatbestemming jaarrekening 2023 zal het vrijgevallen bedrag van € 761.000 aan PS voorgelegd worden. 

Reserves/mutatie reserves
De lagere lasten van circa € 4,9 mln.  worden veroorzaakt door de beklemde reserve voor de subsidie gebiedsontwikkeling Heerenveen. Dit bedrag schuift vanwege de regels rondom lastneming subsidies door naar 2024. 

Overlopende passiva
De overlopende passiva heeft betrekking op diverse specifieke uitkeringen (SPUK’s). Het gaat hierbij om de regionale aanpak laadinfrastructuur € 164.000 en stimulering verkeersveiligheidsmaatregelen € 1 mln. . De afwijking ten opzichte van de begroting ontstaat hoofdzakelijk bij de stimulerende verkeersveiligheidsmaatregelen (SPV-subsidie), dit komt door vertraging i.v.m. grondaankoop, stikstof en problemen met leveren van materialen. Bij de regionale aanpak laadinfrastructuur moet de regeling nog vastgesteld worden.

Beleidsveld 2.3. Instandhouding provinciale infrastructuur

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstelling beleidsveld 2.3.

Terug naar navigatie - Doelstelling beleidsveld 2.3.
  • Het onderhoudsniveau van het provinciale wegen- en vaarwegennet en de daarbij behorende kunstwerken (zoals bruggen en viaducten) voldoet aan het onderhoudsniveau ‘6’.
  • De provinciale kunstwerken voldoen aan de wettelijk geëiste veiligheid.
  • Een programmatische aanpak van het Van Harinxmakanaal, inclusief synergievoordelen geplande onderhoudswerkzaamheden en werkzaamheden ten behoeve van de opwaardering van het kanaal (bijv. bochtverruiming Franeker).
  • We willen met het programma afstandsbediening de gastvrijheid voor de watersporter vergroten.
  • We willen, ook onder winterse omstandigheden, een optimale en veilige bereikbaarheid en doorstroming van het verkeer.
  • We willen de 1700 oorspronkelijk geïnventariseerde dossiers rondom het oneigenlijk gebruik van onze provinciale eigendommen afronden.
  • We willen de huidige steunpuntenstructuur vernieuwen en verduurzamen.

Het onderhoud van de infrastructuur wordt ook toegelicht in paragraaf 3: Onderhoud kapitaalgoederen.

Doel indicatoren

Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023  Realisatie
Beheer en groot onderhoud (vaar)wegen We streven naar een “voldoende onderhoudsniveau” (ook wel een ‘6’ genoemd). Score 3 NEN-2767 en bij oevers is differentiatie mogelijk. Hier is ook NEN-score 4 of 5 mogelijk  
Vastgoed/onrechtmatig gebruik In de resterende 2 jaar afhandelen van resterende dossiers rondom oneigenlijk gebruik 800   

We bestrijden gladheid op provinciale wegen en breken het ijs op provinciale vaarwegen.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

O

Geld (toelichting)

De kosten voor het bestrijden van gladheid zijn ongeveer € 0,3 mln. hoger uitgevallen dan begroot doordat er meer winterse omstandigheden zijn geweest dan gemiddeld.

We breiden het aantal bruggen uit dat wordt aangesloten op de al in bedrijf genomen bediencentrale.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We starten met de uitvoering van de herverdeling en daaraan gekoppeld het energieneutraal maken van de te handhaven steunpunten

Beleid

G

Tijd

G

Geld

O

Geld (toelichting)

De verkoop van steunpunten is niet gerealiseerd in 2023. Dit resulteert in een lagere bate van circa € 0,8 mln. in 2023 (zie ook de financiële tabel voor een toelichting). De verwachting is dat de steunpunten komend jaar wel verkocht zullen worden. 

We werken aan het afhandelen van de oorspronkelijk ruim 1700 geïdentificeerde dossiers van oneigenlijk gebruik van provinciale eigendommen in 2023.

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Er is nog steeds een lichte achterstand in de afhandeling van de dossiers. De geprognotiseerde extra capaciteit is in 2023 later gestart dan oorspronkelijk gepland. 

Geld

G

We zorgen voor nautisch toezicht op onze vaarwegen en professionaliseren de integrale samenwerking met politie en andere handhavende diensten.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wij beheren, programmeren en onderhouden de provinciale infrastructuur

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wij dragen zorg voor een veilige en vlotte doorvaart

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Resultaat indicatoren

Terug naar navigatie - Resultaat indicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023  Realisatie 2023

Beheer en (groot) onderhoud (vaar)wegen*

 

 

* De nulmetingen zijn nog gebaseerd op onderhoudsniveau 7, omdat dit het afgesproken niveau was tijdens de nulmeting. Bij de realisatie sturen wij op niveau 6

Het deel van de provinciale infrastructuur dat voldoet aan het gewenste onderhoudsniveau (6):    
Wegen (nulmeting 2018: 90%) 94% 94%
Fietspaden (nulmeting 2018: 77%) 93% 92%
Kunstwerken (nulmeting 2016: 89%) 95% 95%
Oevers (nulmeting 2016: 71%) 81% 82%
Diepte vaarwegen (nulmeting 2016: 88%) 93% 98,5%
Programma Afstandsbediening Aantal bruggen wat aangesloten wordt op de bediencentrale in 2023 3 5
Programma VHK De opwaardering volgt het schema  (aangepast) onderhoudsprogrammering. Er is duidelijkheid over de keuze brug Kiesterzijl en grondaankopen t.b.v. bocht Langdeel. Er ligt een VO (voorontwerp) voor bocht Froskepolle. Gereed Deels gereed
Vastgoed/onrechtmatig gebruik Dossiers rondom oneigenlijk gebruik afhandelen   400 150
Terug naar navigatie - Toelichting r.i.

Toelichting

Beheer en (groot) onderhoud (vaar)wegen
Het percentage van de fietspaden dat voldoet aan het onderhoudsniveau 6 is met 1 % gestegen t.o.v.  2022. Deze stijging is wel 1 % lager dan de doelwaarde voor 2023.

Programma VHK
Voor de bochtverruiming Franeker is bedrijfsverplaatsing van Levo nodig. Samen met de gemeente zijn we in gesprek met Levo hoe dit te doen. Dit proces verloopt constructief maar kost tijd. Het onderhoudsprogrammering VHK wordt gevolgd. Een keuze voor de brug Kiesterzijl is echter nog niet gemaakt.  De planstudie is afgerond maar leidt nog tot een afweging tussen twee varianten; één op één vervanging of afwaardering naar fietsbrug met aanpassing omliggend wegennet. Hierover vindt afstemming plaats met de gemeente Waadhoeke.  Er is nog geen definitieve duidelijkheid over de grondaankoop t.b.v. de bocht Langdeel.  Er is een VO opgesteld voor bocht Froskepolle. Vanwege nieuwe inzichten moet deze echter worden aangepast.

Vastgoed/onrechtmatig gebruik
Er is nog steeds een lichte achterstand in de afhandeling van de dossiers. De geprognotiseerde extra capaciteit is in 2023 later gestart dan oorspronkelijk gepland. 

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Totaal lasten 23.678 26.814 28.983 -2.169
Totaal baten 2.286 2.397 1.929 469
Saldo van lasten en baten 21.392 24.417 27.054 -2.637

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Ambitie omschrijving Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Lasten
Beheer en (groot) onderhoud wegen 10.741 9.095 9.008 87
Beheer en (groot) onderhoud vaarwegen 3.009 3.268 3.245 24
Meerjarenprogramma Kunstwerken (MPK) 1.400 1.463 1.463 0
Programma afstandsbediening 416 644 644 0
Gladheidsbestrijding 181 1.579 1.916 -338
Vastgoed/onrechtmatig gebruik 909 1.120 1.321 -201
Structurele budgetten 16.656 17.169 17.597 -428
Beheer en (groot) onderhoud wegen 52 198 190 8
Beheer en (groot) onderhoud vaarwegen 222 0 0 0
Vastgoed/onrechtmatig gebruik 1 16 13 2
Tijdelijke budgetten 276 213 203 10
Beheer en (groot) onderhoud wegen 2.275 8.981 8.443 538
Beheer en (groot) onderhoud vaarwegen 1.700 1.487 902 585
Programma afstandsbediening 1.624 -1.636 1.281 -2.917
Reserves 5.599 8.833 10.626 -1.794
Instandhouding provinciale infrastructuur overig 1.148 600 556 44
Werken voor derden (schades) 1.148 600 556 44
Totaal lasten 23.678 26.814 28.983 -2.169
Baten
Beheer en (groot) onderhoud wegen 106 143 89 54
Beheer en (groot) onderhoud vaarwegen 737 482 758 -277
Vastgoed/onrechtmatig gebruik 295 1.173 457 716
Structurele budgetten 1.137 1.797 1.304 493
Vastgoed/onrechtmatig gebruik 1 0 0 0
Tijdelijke budgetten 1 0 0 0
Beheer en (groot) onderhoud wegen 0 0 68 -68
Reserves 0 0 68 -68
Instandhouding provinciale infrastructuur overig 1.148 600 556 44
Werken voor derden (schades) 1.148 600 556 44
Totaal baten 2.286 2.397 1.929 469
Saldo van lasten en baten 21.392 24.417 27.054 -2.637
Mutatie reserves 7.722 1.673 -53 1.726
Mutatie tijdelijke budgetten 98 -198 -198 0
Mutatie structurele budgetten 0 0 0 0
Resultaat van lasten en baten 29.211 25.892 26.804 -912
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting

Per saldo is er een overschrijding van € 0,9 mln.  op dit beleidsveld.

Structureel lasten
Per saldo is er een overschrijding van € 0,9 mln. welke hoofdzakelijk veroorzaakt wordt door hogere uitgaven  voor gladheidsbestrijding (€ 0,3 mln.). Op de overige onderdelen is er een geringe afwijking van € 0,1 mln. De lagere bate van € 0,5 mln. wordt  hoofdzakelijk veroorzaakt doordat de verkoop van onroerende zaken (steunpunten) € 0,8 mln.  nog niet is gerealiseerd in 2023. De verwachting is dat deze komend jaar wel verkocht zullen worden.  De baten worden in 2024 opnieuw begroot ten gunste van het begrotingssaldo. Verder zijn er meer kosten doorbelast voor de inzet Turfroute  en hogere baten voor huur, pacht en stortopbrengsten (0,3 mln.).

Tijdelijke budgetten
Per saldo is de afwijking nihil. 

Reserves/mutatie reserves
De lagere lasten € 1,9 mln. heeft voor € 2,9 mln. betrekking op de reserve activa van derden. Een aantal projecten (o.a. Haak om Leeuwarden) zijn in 2023 afgerekend. De middelen waren hiervoor in de reserve beschikbaar. Verder resteert er bij de reserve grootonderhoud wegen circa € 0,5 mln. doordat nog niet alle werkzaamheden volledig zijn gerealiseerd en een geringe afwijking op groot onderhoud kunstwerken wegen . Dit is ontstaan door vertraging in werkzaamheden als gevolg van leveringsproblemen van onderdelen. Bij de reserve grootonderhoud water is het restant € 0,5 mln. dit komt voornamelijk door vertraging van baggerwerkzaamheden op het van Harinxmakanaal.  Verder is er een kleine onderschrijding op de werkzaamheden kunstwerken water. Dit is ontstaan door vertraging in werkzaamheden als gevolg van leveringsproblemen van onderdelen.

Beleidsveld 2.4. Openbaar vervoer

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstelling beleidsveld 2.4.

Terug naar navigatie - Doelstelling beleidsveld 2.4.
  • We verlenen en beheren de regionale OV-concessies voor de trein en bus
  • Het openbaar vervoer passen we aan op (nieuwe) trends en ontwikkelingen, zoals krimp, vergrijziging en de impact van de coronapandemie
  • We willen een schaalsprong bereiken door de reistijd tussen Noord-Nederland en de Randstand met minimaal 30 minuten of meer te verkorten
  • De infrastructuur die gebruikt wordt voor onze bussen en treinen wordt verbeterd, vernieuwd en daarmee aantrekkelijker gemaakt
  • In lijn met het klimaatakkoord en het bestuursakkoord zero emissie bus (BAZEB) dient het openbaar vervoer binnen de concessies verduurzaamd te worden 

Doel indicatoren

Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie
Verlenen en beheren regionale OV-concessies trein en bus Klanttevredenheid OV Fryslân met OV-klantenbarometer (2021 = 7,9) Klanttevredenheid is minimaal gelijk of hoger dan in 2021  
Vormgeven aan transities openbaar vervoer
  1. Het verhogen van de kostendekkingsgraad
  2. Aanbieden van mobiliteitsoplossingen naast OV
  1. Kostendekking verhogen we met 1% per jaar
  2. We faciliteren minimaal 1 nieuwe mobiliteitsoplossing als aanvulling of vervanging van het OV
 
Verduurzamen openbaar vervoer

Zero Emissie bus en treinvervoer

Vastleggen in concessies:

  1. Vanaf 2030 100% ZE-busvervoer in Fryslân
  2. Vanaf 2036 100% ZE-treinvervoer regionale lijnen  
 

Toelichting

Klanttevredenheid
De klantbarometer laat, na de coronaperiode, weer een stijging zien en is weer op het oude niveau.

Kostendekkingsgraad OV
Voor 2021 en 2022 gaat het om voorlopige bedragen. Het betreft het deel van de opbrengsten uit de kaartverkoop dat de totale kosten van het ov dekt, inclusief beschikbaarheidsvergoeding en bijdrage voor de studenten ov-kaart van het Rijk.

Via de nieuwe aanbesteding van het openbaar busvervoer in Fryslân willen wij meer zero-emissie bussen voorschrijven.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Voor wat betreft de treinconcessie zetten wij de gesprekken tot een mogelijke herijking van de treinconcessie voort met de huidige vervoerder.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We hebben middelen gereserveerd voor de vervanging en het jaarlijkse beheer en onderhoud van de HRMK-spoorbrug.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We laten de overweg in de Hogeweg bij Den Horn (provincie Groningen) aanpassen.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We realiseren Dynamische Reizigersinformatiesystemen (DRIS) op drukke bushaltes, nieuwe bushaltes aan de hoofdstructuur en upgraden busstations en ketenknooppunten.

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Op een aantal belangrijke busstations is inmiddels DRIS gerealiseerd. Denk hierbij aan Sneek, Leeuwarden en Heerenveen. Voor de overige locaties aan de hoofdstructuur waar DRIS kan worden gerealiseerd, wordt in samenspraak met de (naar verwachting) nieuwe concessiehouder afspraken gemaakt. Het nieuwe vervoerplan van de concessiehouder is hier namelijk mede van invloed op. Vanwege de bezwaarprocedure ten aanzien van de aanbesteding van deze nieuwe busconcessie is deze aanpak enigszins vertraagd. Zodra de bezwaarprocedure is doorlopen wordt deze actie verder opgepakt.

Geld

G

We starten de aanbesteding van de concessie voor het busvervoer in Fryslan en willen deze gunnen

Beleid

G

Beleid (toelichting)

De busconcessie is op 17 oktober 2023 gegund aan Qbuzz. De gunning is nog niet onherroepelijk (stand van zaken 2 februari 2024), omdat in november 2023 Arriva en Qbuzz bezwaar hebben ingediend tegen de gunning. De uitkomst van de bezwaarprocedure dient hierover afgewacht te worden. In de tussentijd dient Qbuzz conform de concessie te starten met de voorbereidingen voor de nieuwe busconcessie.

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Bezwaar procedure loopt nog, waardoor nog niet definitief kan worden gegund.

Geld

G

We voeren met het Rijk afspraken uit om de bestaande spoorverbinding naar de Randstad te verbeteren.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We voeren met het Rijk en de provincies Groningen en Drenthe het MIRT-onderzoek uit naar de Lelylijn.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We werken mee aan het vervolg op het landelijke programma ‘Toekomstbeeld OV’.

Beleid

G

Beleid (toelichting)

Door diverse ontwikkelingen (prijsstijgingen, ander reizigersgedrag na corona, krappe arbeidsmarkt) was een herijking nodig van het landelijke Toekomstbeeld OV 2040. Dit heeft geresulteerd in een nieuw beleidsdocument van het Rijk: "Situatieschets Toekomstbeeld Openbaar Vervoer 2040" (publicatie: januari 2024).

Tijd

G

Geld

G

Wij bereiden samen met het programmabureau, ProRail en de provincie Groningen de uitrol van het nieuwe treinbeveiligingsysteem voor op de noordelijke regionale spoorlijnen.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wij onderzoeken de haalbaarheid van een eigen busstalling in Leeuwarden.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wij onderzoeken en ontwikkelen nieuwe/innovatieve concepten van (kleinschalig) openbaar vervoer en andere mobiliteitsoplossingen (MaaS/deelmobiliteit) in samenspraak met gemeenten en vervoerders.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wij onderzoeken samen met het Rijk, ProRail en de vervoerder de haalbaarheid om in de huidig lopende regionale treinconcessie met batterijtreinen te gaan rijden op Leeuwarden-Harlingen Haven.

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Het uitvoeringsproces met Arriva en ProRail vraagt meer tijd dan verwacht. Daarnaast heeft de afstemming met het project ERTMS (European Rail Traffic Management System) extra tijd gevraagd en het heeft enige tijd geduurd voordat de consequenties voor de planning goed in beeld waren. De invloed van de provincie op de procesvoortgang is beperkt, doordat wij afhankelijk zijn van de eerder genoemde partners.

Geld

G

Wij willen afspraken maken over de overdracht van de concessieverlening voor de Waddenveren naar Fryslân (bestuursakkoord resultaat 48).

Beleid

G

Beleid (toelichting)

In de vorige bestuursperiode heeft de provincie met het Rijk  afgesproken om de concessieverlening van de Friese Waddenveren niet te decentraliseren. Het Rijk heeft toegezegd dat de provincie bij de aanbesteding van de nieuwe concessie(s) wordt betrokken. Zie de PS-brief van 14-11-2022 met kenmerk 02046736.

Tijd

G

Geld

G

Wij willen de concessieverlening van de sprinterdienst tussen Leeuwarden-Zwolle decentraliseren (bestuursakkoord resultaat 47).

Beleid

O

Beleid (toelichting)

In de vorige bestuursperiode heeft de provincie met het Rijk afgesproken om de concessieverlening van de sprinterdienst Leeuwarden - Zwolle niet per 2025 te decentraliseren. De sprinterdiensten blijven hiermee onderdeel van de nieuwe hoofdrailnetconcessie van het Rijk (2025-2033). Zie de PS-brief van 14-11-2022 met kenmerk 02046736.

Tijd

G

Geld

G

Resultaat indicatoren

Terug naar navigatie - Resultaat indicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2023 Realisatie 2023
Verlenen en beheren regionale OV-concessies trein en bus Nieuwe busconcessie Gunning is afgerond Gunning geschiedt maar niet afgerond
Decentralisatie concessieverlening sprinterdienst Leeuwarden-Zwolle en Waddenveren Afspraken met Rijk gemaakt 100%
Versnellen treinverbinding naar de Randstad Nemen Startbeslissing voor het uitvoeren van een Verkenning naar de Lelylijn Onderzoek uitgevoerd voor Startbeslissing Onderzoek in uitvoering 
Uitvoering afspraken verbetering bestaand spoor Afspraken zijn uitgevoerd 100%
Verbeteren en aantrekkelijk maken spoornetwerk Vervanging HRMK-spoorbrug Afspraken met Rijk gemaakt 100%
Spoorlijn Leeuwarden-Groningen Resterende werkzaamheden zijn afgerond 100%
Voorbereiding uitrol ERTMS noordelijke regionale spoorlijnen Afspraken gemaakt 100%
Verbeteren en aantrekkelijk maken busnetwerk Eigen busstalling Leeuwarden Onderzoek haalbaarheid is gedaan 100%
Verduurzamen openbaar vervoer Batterijtreinen Leeuwarden-Harlingen Haven Onderzoek haalbaarheid is gedaan Onderzoek nog niet uitgevoerd
Terug naar navigatie - Toelichting r.i.

Toelichting

Nieuwe busconcessie
De busconcessie is op 17 oktober 2023 voorlopig gegund aan Qbuzz. De definitieve gunning heeft nog niet kunnen plaatsvinden, omdat in november 2023 Arriva en Qbuzz bezwaar hebben ingediend tegen de voorlopige gunning. De uitkomst van de bezwaarprocedure dient hierover afgewacht te worden. In de tussentijd dient Qbuzz conform de concessie te starten met de voorbereidingen voor de nieuwe busconcessie.

Decentralisatie concessieverlening sprinterdienst Leeuwarden-Zwolle en Waddenveren
In de vorige bestuursperiode (2019-2023) heeft de provincie met het Rijk afgesproken om de concessieverlening van de sprinterdienst Leeuwarden - Zwolle en de concessieverlening van de Friese Waddenveren niet te decentraliseren. Zie de PS-brief van 14-11-2022 met kenmerk 02046736.

Nemen Startbeslissing voor het uitvoeren van een Verkenning naar de Lelylijn
Het MIRT-onderzoek t.b.v. het nemen van de startbeslissing, nu voorzien eind 2024, is nog in uitvoering. 

Batterijtreinen Leeuwarden-Harlingen Haven
Het uitvoeringsproces met Arriva en ProRail vraagt meer tijd dan verwacht. Daarnaast heeft de afstemming met het project ERTMS extra tijd gevraagd en het heeft enige tijd geduurd voordat de consequenties voor de planning goed in beeld waren. De invloed van de provincie op de procesvoortgang is beperkt, doordat wij afhankelijk zijn van de eerder genoemde partners.

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Totaal lasten 61.625 56.746 65.845 -9.099
Totaal baten 2.511 2.744 4.200 -1.456
Saldo van lasten en baten 59.114 54.002 61.645 -7.643

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Ambitie omschrijving Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Lasten
Openbaar vervoer algemeen 273 549 761 -211
Verlenen en beheren regionale OV-concessie trein en bus 59.471 61.158 62.401 -1.243
Verduurzamen openbaar vervoer 389 313 313 0
Structurele budgetten 60.134 62.020 63.474 -1.455
Vormgeven aan transitie openbaar vervoer 271 90 101 -11
Verbeteren en aantrekkelijk maken spoornetwerk 0 -6.707 -111 -6.596
Verneteren en aantrekkelijk maken busnetwerk 437 343 294 49
Tijdelijke budgetten 708 -6.275 283 -6.558
Verlenen en beheren regionale OV-concessie trein en bus 0 534 -1.148 1.681
Verbeteren en aantrekkelijk maken spoornetwerk 783 468 3.235 -2.768
Overlopende passiva 783 1.001 2.088 -1.087
Totaal lasten 61.625 56.746 65.845 -9.099
Baten
Verlenen en beheren regionale OV-concessie trein en bus 1.728 1.743 2.112 -369
Structurele budgetten 1.728 1.743 2.112 -370
Verlenen en beheren regionale OV-concessie trein en bus 0 534 -1.148 1.681
Verbeteren en aantrekkelijk maken spoornetwerk 783 468 3.235 -2.768
Overlopende passiva 783 1.001 2.088 -1.087
Totaal baten 2.511 2.744 4.200 -1.456
Saldo van lasten en baten 59.114 54.002 61.645 -7.643
Mutatie reserves 0 10.000 10.000 0
Mutatie tijdelijke budgetten -708 6.164 -432 6.596
Mutatie structurele budgetten 0 0 0 0
Resultaat van lasten en baten 58.406 70.166 71.213 -1.047
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting

Per saldo is er een overschrijding van € 1,1 mln. op dit beleidsveld.

Structureel lasten
Per saldo is er een overschrijding van circa € 1,1 mln.. De LBI-index (loon en brandstof) voor het Openbaar vervoer is hoger dan in de begroting was opgenomen. Het gaat om indexering vanaf 2021, de beschikkingen voor 2021 en 2022 hiervoor zijn inmiddels vastgesteld. Totaal is de indexering circa € 1,7 mln. hoger.  De beschikbare middelen voor het meerwerk zijn niet volledig benut, dit resulteert in een lager last van circa € 0,6 mln..

Tijdelijke budgetten
De last van € 6,6 mln. wordt veroorzaakt doordat last is genomen in het kader van de subsidielastneming voor het project ERTMS, mutatie verloopt via de reserve tijdelijke budgetten.

Overlopende passiva
De overlopende passiva heeft betrekking op de 4de trein Sneek-Leeuwarden, beschikbaarheidsvergoedingen OV en ERTMS.

Reserves/mutatie reserves
De last van € 10 mln. wordt veroorzaakt door de beklemde reserve voor subsidie voor het project ERTMS, dit bedrag schuift vanwege de regels rondom lastneming subsidies door naar 2024

Wat heeft het programma gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het programma gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2022 Begroting 2023 na wijziging Rekening 2023 Saldo begroting en rekening
Lasten
Beleidsveld 2.1 Beleid en verkeersveiligheid 4.322 7.139 6.898 241
Beleidsveld 2.2 Verbetering infrastructuur 114.381 18.875 11.694 7.181
Beleidsveld 2.3 Instandhouding provinciale infrastructuur 23.678 26.814 28.983 -2.169
Beleidsveld 2.4 Openbaar vervoer 61.625 56.746 65.845 -9.099
Totaal lasten 204.005 109.575 113.420 -3.845
Baten
Beleidsveld 2.1 Beleid en verkeersveiligheid 74 560 580 -20
Beleidsveld 2.2 Verbetering infrastructuur 11.360 2.723 1.548 1.175
Beleidsveld 2.3 Instandhouding provinciale infrastructuur 2.286 2.397 1.929 469
Beleidsveld 2.4 Openbaar vervoer 2.511 2.744 4.200 -1.456
Totaal baten 16.231 8.424 8.257 168
Saldo van lasten en baten 187.775 101.151 105.163 -4.013
Mutatie reserves -83.925 9.463 12.605 -3.142
Mutatie tijdelijke budgetten -6.155 -8.874 -15.167 6.293
Mutatie structurele budgetten 0 0 0 0
Resultaat van lasten en baten 97.695 101.739 102.601 -862

Toelichting

De toelichting op de grootste verschillen tussen de jaren staat bij de afzonderlijke beleidsvelden.

Investeringen

Terug naar navigatie - Investeringen
Bedragen x € 1.000 Stand per 1-1-2023 uitgaven bijdragen derden Stand per 31-12-2023
Onderhanden werken 312.151 36.877 12.860 336.168
Opgeleverde werken 65.114 5.761 3.852 67.023
Afgerekende werken 79.700 1.971 2438 79.233
Totaal 456.966 44.609 19.150 482.424

Toelichting

De volgende projecten zijn in 2023 afgerekend: 

Risicoverlagend Infrastructuur Programma (RYP):    N393 Stiens Harlingen (RYP), N384 Dongjum Tzummarum (RYP), Op zichzelf staande locaties en  Obstakelbeveiliging (RYP)
Infrastructurele verkeersveiligheidsmaatregelen:     N355 Vijversburg (RYP 2)
Overige projecten:                                                                         Verbetering Fietsnetwerk Fietspaden, Harlingen, Sanering fase 2 overwegen Werpsterhoek, Bereikbaarheid Leeuwarden
Meerjaren programma kunstwerken (MPK):                 Brug  Follega Follegaasterbrug, Brug Ravenswoud

Balanspost reserves

Terug naar navigatie - Balanspost reserves
Bedragen x € 1.000 Stand per 1-1-2023 toevoeging onttrekking Stand per 31-12-2023
R. Dekkingsreserve kapitaallasten 185.688 -4.887 3.324 177.477
R. Bijdrage aan activa in eigendom van derden 23.910 9.330 3.471 29.769
R. Groot onderhoud Wegen 16.634 745 0 17.379
R. Groot onderhoud Water 17.963 2.652 0 20.615
R. Risicoreserve strategische grondvoorraad 1.200 0 0 1.200
R. Reserve verstrekte subsidies 10.430 16.575 5.565 21.440
Totaal 255.825 24.414 12.359 267.880

Toelichting

Reserve dekking kapitaalslasten
Via deze reserve dekken we de kapitaalslasten van projecten welke ineens gefinancierd zijn aangezien we investeringen verplicht moeten activeren vanaf 2017.  

Reserve bijdrage aan activa in eigendom derden
Via deze reserve worden bijdragen in de investeringen in eigendom van derden opgenomen conform de notitie vereenvoudiging financieel beleid. Het betreft hier o.a. de bijdrage in de spoorbruggen, afstandsbediening Friese Meren, bereikbaarheid Leeuwarden.

Reserve Grootonderhoud Wegen
Via deze reserve verlopen de jaarlijkse verschillen tussen het budget voor groot onderhoud en de daarbij behorende programmering.

Reserve Grootonderhoud Water
Via deze reserve verlopen de jaarlijkse verschillen tussen het budget voor groot onderhoud en de daarbij behorende programmering.

Reserve strategische grondvoorraad
Deze reserve is ingericht als risicoreserve ter afdekking van eventuele afwaardering als gevolg van lagere taxatiewaarde versus boekwaarde. (in de paragraaf Grondbeleid wordt aangegeven voor welke doeleinden de strategische grondvoorraad wordt gebruikt)

Reserve verstrekte subsidies
Deze reserve is gevormd in verband met de subsidielastneming van subsidies boven het drempelbedrag van € 900.000 en betreft de volgende projecten:   Investeringsagenda bereikbaarheid gebiedsontwikkeling Heerenveen en Ontsluiting Stavoren, onderdeel rondweg Warns, European Rail Traffic Management System (ERTMS) en de Trochfytsroutes.

Balanspost overlopende passiva

Terug naar navigatie - Balanspost overlopende passiva
Bedragen x € 1.000 Stand per 1-1-2023 toevoeging aanwending Stand per 31-12-2023
OP 4e trein Sneek Leeuwarden 8.836 457 8.379
OP SPUK E1 Beschikbaarheidsvergoeding OV 2020 307 648 955 0
OP SPUK E101 Spooremplacement Leeuwarden 2.500 2.500
OP SPUK E106 Region aanpak laadinfrastructuur 2 1.654 1.654
OP SPUK E12 Bermmaatregelen 1.281 1.281
OP SPUK E15 Regionale aanpak laadinfrastructuur 335 233 102
OP SPUK E20 Reg stimul verkeersveiligh maatr SPV 3.465 1.000 2.465
OP SPUK E22 ERTMS Eur Rail Traffic Man System 6.586 2.778 3.808
OP SPUK E33-2 MIRT 17-19 Fiets in de Keten 18-2022 165 50 215
OP SPUK E38 Veilig doelm en duurz gebr verk infra 27 27
OP SPUK E48 4e trein Sneek Leeuwarden 2020-2022 154 154
OP SPUK E52 Beschikbaarheidsvergoeding OV 2021 1.033 1.033
OP SPUK E56b BO MIRT verkeersinfrastructuur 20201 101 32 69
OP SPUK E84 Stimul verkeersveilighmtr 2022-2023 408 408
OP SPUK E86 Beschikbaarheidsvergoeding OV 2022 427 427 0
Totaal 15.507 12.471 5.882 22.096

Toelichting

OP 4e trein Sneek
Deze middelen worden specifiek ingezet voor versnellingsmaatregelen op het emplacement Leeuwarden, waardoor er een robuustere dienstregeling mogelijk wordt en er meer tijdsruimte ontstaat voor het rijden van een kwartiersdienst in de spits naar/van Sneek

OP SPUK E1 Beschikbaarheidsvergoeding OV 2020
Deze specifieke uitkering (SPUK) van het Rijk is beschikbaar gesteld om de continuïteit van het openbaar vervoer te waarborgen in tijden van corona. Door corona zijn reizigersaantallen in het openbaar vervoer sterk teruggelopen. Daardoor zijn ook de opbrengsten sterk teruggelopen. Vervoerders worden met deze vergoeding hiervoor deels gecompenseerd.

OP SPUK E101 Spooremplacement Leeuwarden
Deze specifieke uitkering is door het Rijk beschikbaar gesteld voor het project emplacement Leeuwarden voor versnelling maatregelen.

OP SPUK E106  Region aanpak laadinfrastructuur 2
Deze specifieke uitkering is door het rijk beschikbaar gesteld aan de NAL Regio Noord (prov. Fryslân, Groningen en Drenthe). Dit geld dient besteed te worden voor het verder verduurzamen van mobiliteit door deze te elektrificeren. De laadinfra mag hierin geen beperkende factor zijn.

OP SPUK E12 Bermmaatregelen
Deze specifieke uitkering van het Rijk is gericht op het veiliger maken van de bermen langs provinciale wegen. Hiervoor is aansluiting gezocht bij de reeds lopende provinciale infrastructuurprogramma’s.

OP SPUK E15 Regionale aanpak laadinfrastructuur
De SPUK is voor de uitvoering van de NAL (Nationale Agenda Laadinfrastructuur) in de noordelijke provincies. Hiervoor is een samenwerkingsovereenkomst gesloten met het Rijk, de provincies Groningen en Drenthe en de netbeheerders, Fryslân is penvoerder. Het werk bestaat uit het opstellen, actualiseren en uitvoeren van een plan van aanpak op basis van de onderwerpen zoals beschreven in de Samenwerkingsovereenkomst.

OP SPUK E20 Regionale stimulering verkeersveiligheidsmaatregelen SPV (1e tranche)
Deze Rijksubsidie is gericht op het verbeteren van de verkeersveiligheid in het algemeen. Voor de provinciale wegen is aansluiting gezocht bij de reeds lopende infrastructuurprogramma’s.

OP SPUK E22 ERTMS European Rail Traffic Management System
Deze middelen worden ingezet ten behoeve van de inbouw van ERTMS in de treinen van Arriva. Het betreft 2/3 deel van de bijdrage aan Arriva van de toekenning middels subsidiebeschikking 02051399. De middelen vanuit de SPUK E 22 worden jaarlijks in oktober aan de provincie uitgekeerd volgens een vastgesteld cash-flow schema. Uitkering vanuit het Rijk is inclusief jaarlijkse indexering volgen IBOI systematiek

OP SPUK E33-2 MIRT 17-19 Fiets in de Keten 18-2022
In het Bestuurlijk Overleg MIRT Noord-Nederland op 20 november 2019 is afgesproken dat de provincie Fryslân een bijdrage ontvangt voor de realisering van Fiets in de keten onder de voorwaarde dat dit concept geschikt is om bij succes uitgerold te worden naar de andere Noordelijke provincies.

OP SPUK E38 Veilig doelmatig en duurzaam gebruik verkeersinfra
Deze specifieke uitkering van het Rijk is bestemd voor stimulering door werkgevers van gebruik van de fiets voor woon-werkverkeer en zakelijk verkeer.

OP SPUK E48 4e trein Sneek Leeuwarden 2020-2022
Het Rijk heeft voor de spoorinfra-aanpassingen om met 4 treinen tussen Sneek en Leeuwarden te rijden een subsidie verleend aan de provincie. De subsidie is beschikbaar voor aanpassingen in de beveiliging van het spoor en de spoorwegveiligheid bij de overweg te Mantgum.

OP SPUK E52 Beschikbaarheidsvergoeding OV 2021
Vergoeding aan een concessiehouder,  op aanvraag van de concessieverlener, in het regionaal openbaar vervoer in verband met de uitvoering van het openbaar vervoer in de periode van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2021 en de specifieke kosten van de concessiehouder in dezelfde periode ter voorkoming van verdere verspreiding van het virus dat COVID-19 veroorzaakt. Doel is de continuïteit van het openbaar vervoer te waarborgen, ook na door COVID-19 sterk afgenomen reizigersaantallen en reizigersopbrengsten.

OP SPUK E56b BO MIRT verkeersinfrastructuur 20201
– stakeholdersaanpak / werkgeversaanpak, bestaande uit de onderdelen c; Ondersteuning bij kennisuitwisseling door werkgevers en advisering aan werkgevers over verduurzaming van woon-werkverkeer en d: Ondersteuning van stimulering door werkgevers van gebruik van de fiets voor woon-werkverkeer en zakelijk verkeer.

OP SPUK E84 Stimul verkeersveilghmaatregelen 2022-2023 (2e tranche)
Deze specifieke uitkering van het Rijk is gericht op het verbeteren van verkeersveiligheid op onderliggend wegennet (provinciale en gemeentelijke wegen)-  i.e. realisatie van een tweetal rotondes in de N369 en N355.

OP SPUK E86 Beschikbaarheidsvergoeding OV 2022
Vergoeding aan een concessiehouder, op aanvraag van de concessieverlener, in het regionaal openbaar vervoer in verband met de uitvoering van het openbaar vervoer in de periode van 1 januari 2022 tot en met 31 december 2022 en de specifieke kosten van de concessiehouder in dezelfde periode ter voorkoming van verdere verspreiding van het virus dat COVID-19 veroorzaakt. Doel is de continuïteit van het openbaar vervoer te waarborgen, ook na door COVID-10 sterk afgenomen reizigersaantallen en reizigersopbrengsten.