Paragraaf 1 Grondbeleid

Samenvatting grondbezit

Terug naar navigatie - Samenvatting grondbezit

De inzet van gronden is belangrijk voor de realisatie van onze provinciale doelen. De waddenkust versterking, gebiedsplan Dongeradielen, initiatieven vanuit Natuer mei de Mienskip en de nieuwe plannen rondom Veenweide, bij al deze nieuwe projecten is de aan- en verkoop en ruiling van gronden een belangrijke middel om tot een goed gebiedsproces te komen. Bij een aantal van deze projecten wordt al verkend om strategische aankopen te doen binnen de kaders van het krediet voor de strategische grondvoorraad.

De Fryske Grûnbank
De Fryske Grûnbank is 24 maart 2022 operationeel gegaan. In deze Grûnbank worden de grondposities en grondvraag vanuit de verschillende deelnemers met elkaar gedeeld om een bijdrage te kunnen leveren aan de verschillende opgaven in Fryslân. Deze grondbank staat nog aan het begin van haar bestaan maar verwacht een belangrijke bijdrage te kunnen leveren in grondvraagstukken waar diverse partijen met elkaar een grondpuzzel moeten leggen. 

De Provinciale grondbank
In de provinciale grondbank staan alle gronden van de provincie geregistreerd. Vanuit deze provinciale grondbank worden integrale vraagstukken rondom de inzet van grond via de interne en externe grondtafels gedeeld.  Op deze wijze kunnen de verschillende opgaven binnen de provincie en daarbuiten beschikken over actuele informatie zodat via deze grondtafels een afweging kan worden gemaakt waarvoor de gronden ingezet kunnen worden. 

Strategische Grondvoorraad

Om de provinciale doelen op het gebied van landbouw, natuur, veenweide en stikstof te kunnen realiseren is de inzet van grond in het landelijk gebied een belangrijk instrument. Plannen worden uitgewerkt of zijn nog in voorbereiding.  Vastgoed wordt normaal gesproken alleen aangekocht en/of verkocht wanneer een plan door Provinciale Staten is vastgesteld. Indien een plan is vastgesteld dan is daarin ook het mandaat voor Gedeputeerde Staten opgenomen. Indien een plan nog in voorbereiding is dan is dit mandaat er nog niet en kan dat leiden tot een strategische aankoop. 

Er doen zich soms kansen voor die een bijdrage kunnen leveren aan bestaande of in voorbereiding zijnde plannen. Provinciale Staten heeft hiervoor een krediet van € 23,5 mln. Tot op heden is er voor € 2,565 mln.  (stand september 2022) strategische grond aangekocht en worden met een aantal eigenaren gesproken over een mogelijke aankoop gesproken.  Een onderhandeling over gronden in het Leechlan, waarmee gronden kunnen worden verworven voor een toekomstig gebiedsproces en waarmee een bedrijfsverplaatsing van een bedrijf uit de HegeWarren naar het Leechlan mogelijk wordt gemaakt, bevindt zich in de laatste fase voor eigendomsoverdracht. De geschatte waarde van al onze strategische aankopen is per september ca. € 13,4 mln. 

Als resultante van de gerealiseerde aankopen (€ 2,565 mln) en de reserveringen (€13,4 mln) is er van het oorspronkelijke budget nog circa € 7.5 mln. vrij beschikbaar.  Er is nog geen zekerheid dat de nu nog onderhanden zijnde potentiële strategische aankopen ook daadwerkelijk kunnen plaatsvinden. De risicoreserve van € 1,5 mln. hebben wij nog niet hoeven aan te spreken.

 

Grondaankopen per beleidsprogramma

Terug naar navigatie - Grondaankopen per beleidsprogramma

Programma 2 – Infrastructuur

De grote infraprojecten (De Haak, De Centrale As, N381 en Knooppunt Joure) zitten in de afrondende fase. Vanuit Vastgoed wordt gewerkt aan de laatste zaken rondom grondtransacties, splitsen en overdragen van percelen. De verkoop van de restpercelen krijgt momenteel extra aandacht en er worden in het najaar verschillende percelen op de markt gebracht.  

Om tijdig te kunnen beschikken over alle benodigde grond voor de N358 Skieding en de N359 Uterwei zijn inmiddels een aantal stappen in het onteigeningsproces doorlopen. In de tussentijd gaan de gesprekken om te komen tot minnelijke overeenstemming onverminderd door. Verwacht wordt dat in Q1/Q2 van 2023 de onteigening wordt uitgesproken en beschikt kan worden over de gronden. 

Een ander actueel infra project, de bochtverruiming bij Franeker is complex omdat hier sprake is van een verplaatsing van een productielocatie. Verwachting is dat de komende jaren benut moet worden voor minnelijke overeenstemming en aanpassing van de ruimtelijke plannen.

Programma 3 – Omgeving
In het kader van programma 3 is een portefeuillestrategie Landelijk gebied opgesteld welke uitgaat van een realisatie van Natuur Netwerk Nederland (NNN) met prioriteit 1, 2, 3 en 4 zijnde: de Europese verplichtingen (KRW, N2000 en prioritaire provinciale ambitie); prioritaire provinciale opgave (De Mieden, Beekdal-Linde, Koningsdiep). Natuurgebieden met prioriteit 4 (overige provinciale ambitie). Provinciale Staten heeft vooralsnog de ruimte gegeven om prioriteit 1 en 2 te realiseren. 

In april is de strategische grondnota in Provinciale Staten gebracht, waarbij afgesproken is met extra inzet tot 2027 de realisatie van onze natuuropgave te versnellen. 

Voorts is gestart met de realisatie van een aantal ambities vanuit Natuer mei de Mienskip, voor het pilotgebied Burgumermar-De Leijen wordt er momenteel gewerkt aan een voorlopig aankoopstratieplan in afwachting van het definitieve gebiedsplan. Daarnaast is gestart met de keukentafel gesprekken en onderhandelingen in het kader van het plan “Mieden op zijn mooist”, in het gebied ten zuiden van Buitenpost. 

De verkoop van ingerichte natuurgronden vordert gestaag. Het is telkens maatwerk, waarbij de combinatie van primair kwaliteit (beheer) en secundair de prijs in balans dienen zijn. De komende periode wordt een deel van het gebied Oude Willem verkocht aan Staatsbosbeheer. 

Binnen de Veenweidegebieden, Hegewarren en Aldeboard De Deelen, zijn een aantal aankopen gedaan en kan worden gesteld dat dit volgens planning verloopt. 

Voor de stikstofopkoopregeling ( Regeling gerichte opkoop veehouderijen) is de verwachting dat we twee aankopen kunnen afronden. 

Programma 5 – Mienskip
Geen verandering ten opzichte van de informatie vermeld in de begroting.

Overig vastgoedbezit en andere ontwikkelingen

Vanaf het 4e kwartaal dit jaar zal er extra energie op het verkoop van ons overtallig vastgoed (gronden en opstallen) worden gezet. Dit zal o.a. in overleg met de Fryske Grûnbank en andere overheden plaatsvinden. 

De provincie werkt vanuit een vastgesteld verkoopkader waarin in principe gronden en opstallen openbaar bij inschrijving worden verkocht. Onderhandse verkoop komt beperkt voor en vraagt een besluit van Gedeputeerde Staten. In navolging van het Didam-arrest zal de provincie haar verkopen o.a. via de website en de provinciale mededelingen kenbaar maken.